خلاصة:
وجهه، خود انگارة عمومی است که هر فرد برای خود قائل است. وجهه، عبارت است از احترامی که هر فرد برای خود و آبروی خود قائل است. از طرفی، ادب توجه به وجهة طرف گفت‌وگو در طول مکالمه و در مقابل، بی‌ادبی تهدید وجهه است. کالپپر (2011) در نظریة گفتمان خود به راهکارهای اعمال بی‌ادبی براساس سه نوع وجهة فردی، رابطه‌ای، اجتماعی و دو نوع حقوق اجتماعی تساوی و وابستگی و ارتباط این مفاهیم اشاره می‌کند. این رویکرد بر عواملی چون بافت، هنجارهای اجتماعی و احساسات متمرکز و دارای ویژگی جمع‌مداری وجهه است. از این‌رو با چنین رویکردی می‌توان پدیدة بی‌ادبی کلامی را در سریال‌های خانوادگی ایرانی بررسی کرد. این پژوهش در چارچوب این نظریه به این سؤال پاسخ می‌دهد که نظریة گفتمان کالپپر در سریال «مادرانه» از چه زوایایی قابل بحث و این سریال حاوی کدام یک از الگوهای بی‌ادبی کلامی است. به این منظور تعداد 30 نمونه از گفت‌و‌گوهای حاوی ارتباط میان انواع وجهه و حقوق اجتماعی به روش نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و از روش توصیفی ـ تحلیلی برای تحلیل آنهااستفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که همة الگوهای بی‌ادبی کلامی شامل تهدید وجهة فردی، رابطه‌ای و اجتماعی با توجه به حقوق اجتماعی با جلوه‌های مختلف در این سریال بکار رفته که در این بین الگوی تهدید وجهة رابطه‌ای به میزان 6/86 درصد دارای بالاترین میزان وقوع است.
Prestige is the general self-image and a kind of respect that a person considers for him/herself. Paying attention to somebody during the conversation is considered politeness and on the other hand, impoliteness is an attack to one’s prestige. In fact, all efforts made by a person to observe politeness to others, are considered prevention of his/her prestige from threatening (Brown & Levinson, 1987). Culpeper (2011) in his discourse theory points to different strategies of impoliteness based on quality/ relational/ social prestige and equities such as, social rights and association rights and also close relations between these concepts. Since Culpeper’s approach is based on factors like context, social norms and feelings and also contains collectivism aspect of prestige, so it could be employed to analyze verbal impoliteness in the Iranian TV family serials. This study is aimed to answer the question of which aspects of this theory can be discussed in “Madarane” TV serial and which patterns of verbal impoliteness it follows. For this purpose, based on purposive sampling, 30 samples of dialogues including relations between kinds of prestige and social rights were selected and analyzed by descriptive-analytical method. The results showed that all the verbal impoliteness patterns including attack to the personal prestige, relational and social, were used in this serial and among them the relational prestige attack, by 86/6 percent, were at the highest rate.
ملخص الجهاز:
جلوه هاي بيادبي کلامي در تلويزيون در چارچوب نظريۀ گفتمان کالپپر مطالعه موردي: سريال «مادرانه » تاريخ دريافت : ٩٧/٠١/٢٩ تاريخ پذيرش : ٩٧/١٠/٠٥ زهرا نامور١ چکيده وجهه ، خود انگارة عمومي است که هر فرد براي خود قائل است .
يافته ها نشان ميدهند که همۀ الگوهاي بيادبي کلامي شامل تهديد وجهۀ فردي، رابطه اي و اجتماعي با توجه به حقوق اجتماعي با جلوه هاي مختلف در اين سريال بکار رفته که در اين بين الگوي تهديد وجهۀ رابطه اي به ميزان ٨٦/٦ درصد داراي بالاترين ميزان وقوع است .
کالپپر( ٢٠١١ ) در نظريۀ گفتمان خود راهکارهاي مختلف بيادبي را بر اساس وجهه و حقوق اجتماعي طبقه بندي و به ارتباط اين مفاهيم اشاره کرده است .
رفتار زباني بيادبانه و آزار دهنده در سريال تلويزيوني يک رفتار قابل مشاهده و وسيله اي براي کنترل و تحقير فرد مقابل است که الگوهاي کاربرد آن را توسط شخصيت هاي سريال ميتوان بر اساس نظريۀ تحليل گفتمان ٨ بررسي کرد.
رانگ رانگ (١٩٩٣) با بررسي مفهوم بي ادبي در فيلم «باشگاه جوي لاک» به اين نتيجه دست يافته است که امکان دارد زبان سلاحي باشد که افراد در مشاجرات براي تخريب وجهه و نشان دادن قدرت خود از آن استفاده مي کنند.
رفتار کلامي به عنوان ابزار توليد روابط انساني کارآمد در قالب مفهوم ادب / بيادبي کلامي در رويکردهايي چون رويکرد براون ٣ و لوينسون ٤ با تأکيد بر وجهه (١٩٨٧)، رويکرد ليچ ٥ (١٩٨٣) با تأکيد بر قواعد اجتماعي و رويکرد گفتماني کالپپر (٢٠١١) بکار رفته است که نظريۀ 1 .
In Janathan Culpeper,Mick Short and Peter Verdonk)eds).
(
, 
, 
)
