خلاصة:
چکیده ضرورت شناخت و تحلیل علل نابرابریها و شکافهای منطقهای، برنامهریزان را بر آن داشته که تکنیکها و روشهایی را ابداع کنند تا از طریق تعیین درجه توسعهیافتگی مناطق بتوانند به تفاوتهای منطقهایی دست یابند. از همین رو در دهههای اخیر، برای تصمیمگیریهای پیچیده توسعه در سطح مناطق، توجه محققین به مدلهای تصمیمگیری چند معیاره معطوف گردیده است. بر همین اساس بررسی حاضر نیز بعنوان یک پژوهش بنیادی با بهرهجویی از روشهای تصمیمگیری چندشاخصه و با هدف تبیین وضعیت توسعه در مناطق روستایی شهرستان دشتستان به انجام رسیده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانهایی و ابزار جمعآوری با توجه به اهداف پژوهش مبتنی بر دادههای آمارنامه سال 1390 استان بوشهر بوده است که طی آن 40 شاخص در ابعاد مختلف استخراج و با استفاده از تکنیک ویکور فازی، سطحبندی میزان توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان دشتستان به انجام رسید. یافتههای پژوهش ضمن ترسیم سیمایی نامتعادل از توسعه مناطق روستایی، حکایت از وجود یک شکاف منطقهای عمیق در شهرستان دشتستان دارد. به طوری که روند توزیع و دسترسی به منابع در 12 دهستان شهرستان دشتی حاکی از آن است دهستانهای زیارت با ضریب 06/0 دارای بیشترین میزان توسعه و دهستانهای اسماعیلخانی با ضریب 1، وحدتیه با ضریب 968/0، ارم با ضریب 897/0، پشتکوه با ضریب 811/0، دهرود با ضریب 782/0 و زیارت با ضریب 702/0 در رده مناطق روستایی محروم قرار گرفتهاند. نتایج نشان میدهد توسعه متوازن مناطق روستایی شهرستان دشتستان مستلزم بازنگری در تخصیص منابع و توزیع برابر فرصتها با رویکرد برنامهریزی فضایی در مناطق محروم میباشد.
ملخص الجهاز:
بعنوان نمونه : تحليل درجه توسعه يافتگي شهرستان هاي استان خوزستان با بهره گيري از از روش تحليل عاملي و تحليل خوش هاي (٢٠١١:٤٣ ,Movahed et al)، سطح بندي توسعه يافتگي مناطق روستايي استان کهکيلويـه وبويراحمـد بـه روش فازي (٢٠١١:١١٧ ,Karami and Abdoshahi)، رتبه بندي سطح پايـداري منـاطق روسـتايي شهرسـتان فسـا بـر اساس مدل وايکور (٢٠١٢:١ ,Badri et al)، ارزيابي نابرابري فضايي توسعه در استان خوزستان با روش چندشاخصـه (٢٠١٤:٩٩ ,Nazmfar and Bakhshi)، رتبه بندي امکانات و خدمات شهري محلات شـهربناب بـا اسـتفاده از تکنيـک وايکور(٢٠١٤:١ ,Poorahmad and Khaliji) سنجش نابرابري منطقه اي در استان مازندران به لحاظ ميزان برخورداري از شاخصهاي توسعه با استفاده از تکنيک هاي تصـميم گيـري چنـد معيـاره ,EbrahimZadeh and Sahraei Joibari) (٢٠١٤:٣٧، تحليل فضايي جمعيت و خدمات شهري فيروزآباد بـا رويکـرد عـدالت اجتمـاعي ,ZangiAbadi et al) (٢٠١٥:١٩١ و تاکيد پژوهشي بر ضرورت استفاده از تحليل چندمعياره در سنجش وضعيت نابرابري توسعه مناطق بـه دليل روش شناسي مناسب و تعيين ارزش هاي مرتبط با وضعيت تصميم گيري (٢٠١٥:٣٣ ,Nazmfar and Padrvandi) از جمله پژوهش هاي داخلي مرتبط با اهداف اين بررسي است که مي توان از آن ها نام برد.
طبقه بندي مناطق مختلف کشور بلژيک تحت ٣٣ شاخص ، با بهره جسـتن از روش هـاي چنـد متغييـره ( OLiveira) ١٣٥-١٢١ :٢٠٠٣ ,Soares et al، تعيين سطح توسـعه و بلـوک بنـدي منـاطق کشـور هنـد بـا روش تحليـل عـاملي و تاکسونومي عددي (٤٨-٢٠٠٤:١ ,Bahatia and Rai)، پروژه تحقيقاتي سازمان ملل برروي نابرابري فضايي توسـعه در ٥٠ کشور درحال توسعه و نشان دادن نابرابري بالا بين حوزه هاي شهري -روستايي و توزيع نـابرابر در سراسـرمکان - ١٠٢ هاي فضايي (٤-٢٠٠٥:١ ,Kanbur et al)، بررسي نابرابري منطقه اي در کشور افريقـايي غنـا طـي يـک دوره ده سـاله (٢٠٠٠- ١٩٩٠) و نشان دادن افزايش نابرابري بين مناطق شمالي و جنـوبي (٥٨-٢٠٠٧:١ ,Al-Hassan and Ramatu ) و بررسي مراکز توزيع خدمات شهري با استفاده از تکنيک هاي تصميم گيري سلسله مراتبي و تاپسيس فازي و تـدوين يک برنامه ريزي محلي (٧٧٥٤-٧٧٤٥ :٢٠١٠ ,Sun) از جمله پژوهش هاي لاتين قابل ذکر متناسب با رويکـرد بررسـي حاضر است .