خلاصة:
حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاههای انسانی بهویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، داراییها، تاسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیتها و استانداردها در ساختوسازها و در برنامهریزی و طراحی شهری باعث آسیبپذیرشدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیبپذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرحهای جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجلهها و کتابهای مرتبط با موضوع بهدست آمده است. جهت تحلیل دادهها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنهبندی آسیبپذیری در مناطق شهری میباشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه بهویژه بخشهای شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیبپذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به مدیریت بحران بهویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامهریزان و طراحان شهری برای درک و اولویتبندی مسائل شهری و بهویژه ساماندهی بافتهای فرسوده شهر و یافتن راهحلهایی برای رفع مشکلات کمک نماید.
ملخص الجهاز:
ir مقدمه مهم ترين دستاورد برنامه ريزي شهري در عرصه هاي برنامه ريزي اقتصادي و اجتماعي و کالبدي شـهر پـيش از بـروز حوادث طبيعي ، اقدام هايي است که بتواند تأثيرپذيري شهرها و سکونتگاه هـاي متمرکـز جمعيتـي را از ايـن حـوادث کاهش دهد (١٨٩٩:٢١٥ ,Weber) شهرهاي بزرگ به دليل تراکم بـالاي سـاختمان هـا، زيرسـاخت هـا و جمعيـت در معرض خطرهاي ويژه طبيعي ازجمله زمين لرزه قرار دارند (٢٠٠٥ ,Montoya) و به دليل جمعيت زياد آمادگي مقابله با شرايط اضطراري را ندارند و در اين شرايط ، مرگ ومير و آسيب هاي جسمي و روحي بالا اجتنـاب ناپـذير خواهـد بود ٢٠٠٣ ,Olsen) ( ;٢٠٠٦ ,Branscomb.
در اين پژوهش نتايج داده هاي به دست آمده با بهره گيري از نـرم افزارهـاي AutoCAD،Super Decisions،ArcGIS و مدل مدل ANP جهت ارزيابي الگوي فضايي خدمات و تأسيسات شهري و شناسايي الگوي فضايي آسيب پذيري در سطح شهر کرمانشاه استفاده شده است .
از اين رو در جدول زير فاصـله مناسـب از ايـن کاربري در شهر کرمانشاه در ٥ کلاس طبقه بندي شده و به هر يک به ترتيب اولويت وزن هايي بين ١ تا ٩ داده شـده است .
Ahadnejad, Mohsen and Shahnaz Jalilpour (2012), Evaluation of internal factors affecting the vulnerability of urban buildings against earthquakes using GIS (case study: Khoi old city texture), Environmental Planning Quarterly, No. 20.
Habib, Farah (1992) The Role of City Form to Minimize the Risks of Earthquake, Proceedings of the First International Conference on Natural Disasters in Urban Areas, Tehran, Office of Study and Planning of Tehran.