خلاصة:
منظور از فساد در این پژوهش (فساد نهادهای دولتی و مسئولیتی)، سوءاستفاده از قدرت واگذار شده برای منافع شخصی است که برای مقابله و مبارزه با آن، راهکارهای متعددی در سطح ملی و فرا ملی وجود دارد. شفافیت آفرینی به مجموعهای از اقدامات برای دسترسی و انتشار اطلاعات گویند. سازمان های مردم نهاد (سمن) به عنوان نهادهای مستقل از دولت می-توانند در راستای فساد زدایی و شفافیت آفرینی نقش پررنگ و تاثیرگذاری داشته باشند. طبق مبانی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حاکمیت مردم و مشارکت عامهی آنها در تعیین سرنوشت کشور مورد تأکید است. سمن ها عینی ترین نهاد مردمی مشارکتی برای نیل به اهداف محوله هستند و مشارکت این نهادها در نظام حقوقی می تواند در کارآمدی و ایجاد اعتماد عمومی نقش برجستهای ایفا کند. موانع فعالیت سمن ها شامل: عدم دسترسی کامل به فهرست دارایی ها و ترازنامهی مسئولین، التزام به پرداخت هزینه و صرف وقت، محدودیت قانونی و ... هست. مشارکت سازمان های مردم نهاد به عنوان یکی از عوامل حسن ادارهی کشور از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمار میرود.
ملخص الجهاز:
ظرفيت هاي نظام حقوقي ايران در بهره مندي از سازمان هاي مردم نهاد به منظور فساد زدايي و شفافيت آفريني 4 حميد رحيمي ١، صابر نياوراني *٢، محمد جلالي ٣، اسدالله ياوري چکيده منظور از فساد در اين پژوهش (فساد نهادهاي دولتي و مسئوليتي)، سوءاستفاده از قدرت واگذار شده براي منافع شخصي است که براي مقابله و مبارزه با آن ، راهکارهاي متعددي در سطح ملي و فرا ملي وجود دارد.
از آنجا که از سويي بند ١ اصل سوم قانون اساسي مبـارزه بـا کليـه مظـاهر فسـاد و تباهي در نظام جمهوري اسلامي و بند ٢ بالا بـردن سـطح آگـاهي عمـومي بـا اسـتفاده صحيح از وسايل جمعي و بند ٨ از سـوي ديگـر مشـارکت عامـه در تعيـين سرنوشـت خويش را مقرر نموده است و از طرفي دولت در معناي عام موظف است براي نيـل بـه اين اهداف از همه امکانات استفاده کند، به نظر ميرسد مرجعي مردميتر از تشکل هـاي مردم نهاد نمي توان يافت که مبارزه با کليه ي مظاهر فساد و تبـاهي و بـالا بـردن سـطح آگاهي عمومي از طريق شفافيت آفريني فعاليت کند و به عنوان يکي از امکانات کـه در صدر اصل سوم قانون اساسي يادشده مي تواند بستر مبارزه با فساد و شفافيت آفريني را فراهم کند.
در قانون برنامه ششم نيز ملاک از آنجا کـه مطـابق ايـن مـاده ، امکـان دسترسـي بـه سامانه ي ثبت حقوق و مزايا براي عموم فراهم است جلوه ي نظارتي سازمان هاي مـردم نهاد ازنظر دسترسي به اطلاعات که مترادف با شفافيت آفريني است تقويت مي گردد.