خلاصة:
ازجمله چالشهای مهم پیش روی منابع آب کشور، میتوان به پدیده تغییر اقلیم و تاثیرات آن اشاره کرد. مدلهای گردش عمومی (GCM) بهترین اطلاعات درباره پاسخ جو به افزایش تمرکز گازهای گلخانهای را میتواند فراهم کنند. ازآنجاکه خروجیهای این مدل دارای دقت زمانی و مکانی کافی برای مطالعات تاثیر تغییر اقلیم نیست، لازم است دادههای خروجی مدلهای گردش عمومی کوچکمقیاس گردند؛ که در این پژوهش از روش ریزمقیاس نمایی آماری SDSM و برای ارزیابی تغییرات اقلیمی از مدل CanEMS2 که در گزارش پنجم IPCC آمده تحت سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 استفادهشده است. از دادههای روزانه دمای کمینه، بیشینه و بارش ایستگاه سینوپتیک شهرکرد (ناحیه اقلیمی کوهستانی سرد) و بندر انزلی (ناحیه اقلیمی خیلی مرطوب و معتدل) بهره گرفته و پارامترهای مذکور برای سه دوره زمانی 2040-2011، 2070-2041 و 2099-2071 پیشبینیشده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مدل SDSM دقت و کارایی بالایی در ناحیه اقلیمی خیلی مرطوب و معتدل (بندر انزلی) نسبت به ناحیه اقلیمی کوهستانی سرد (شهرکرد) دارد. بااینحال مدل توانایی قابل قبولی در شبیهسازی پارامترهای مذکور در هر دو ناحیه را دارد. طبق هر سه سناریو RCP دمای کمینه، بیشینه و بارش در هر دو ناحیه اقلیمی در هر سه دوره زمانی افزایش را تجربه خواهند کرد، ولی ناحیه اقلیمی کوهستانی سرد بیشتر تحت تاثیر پدیده تغییر اقلیم قرار خواهد گرفت.
ملخص الجهاز:
از داده هاي روزانه دماي کمينه ، بيشـينه و بارش ايسـتگاه سـينوپتيک شـهرکرد (ناحيه اقليمي کوهسـتاني سـرد) و بـندر انزلي (ـناحـيه اقليمي خيلي مرطوب و معـتدل ) بهره گرفـته و ـپارامترهـاي ـمذکور براي ســه دوره زـماني ٢٠٤٠-٢٠١١، ٢٠٧٠- ٢٠٤١ و ٢٠٩٩-٢٠٧١ پيش بينيشـده اسـت .
شرح و تفسير نتايج بر اســاس هدف پژوهش که بررســي تطبيقي تغيير اقليم در دو ناحيه اقليمي خيلي مرطوب و معتدل خزر (ايســتگاه سـينوپتيک بندر انزلي) و کوهسـتاني سـرد (شـهرکرد) با مدل CanEMS٢ از مدل هاي گردش عمومي جو سـري CMIP٥ اسـت ، ابتدا واسـنجي و صـحت سـنجي داده هاي پيش بيني کننده NCEP و پيش بيني شـونده (مشـاهداتي) با مدل SDSM با استفاده از روابط (١)، (٢)، (٣) و (٤) انجام شد؛ که نتايج عملکرد مدل مذکور در جدول (٢) مشاهده ميشود.
مقايسـه داده هاي شـبيه سـازيشـده و واقعي دماي کمينه ايسـتگاه سـينوپتيک بندر انزلي (شـکل ٣) نشـان ميدهد که به طور متوسـط در دوره زماني ٢٠٤٠-٢٠١١، ٢٠٧٠-٢٠٤١ و ٢٠٩٩-٢٠٧١ ميلادي تحت سـناريو RCP٢٦، به ترتيب ٠/٣، ٠/٢٦ و ٠/٣٧ درجه سـانتيگراد و در سـناريو RCP٤٥ اين مقدار ٠/٣٢، ٣/ ٠و ٠/٣٤ درجه سـانتيگراد، همچنين بر اساس سناريو RCP٨٥ دماي کمينه ٠/٣، ٠/٣٣ و ٠/٣ درجه سانتيگراد نسبت به دوره پايه افزايش خواهد داشت .
مقايسـه داده هاي شـبيه سـازيشـده و واقعي دماي بيشـينه ايسـتگاه سـينوپتيک بندر انزلي نشـان ميدهد که به طور متوسـط در دوره زماني ٢٠٤٠-٢٠١١، ٢٠٧٠-٢٠٤١ و ٢٠٩٩-٢٠٧١ ميلادي تحت ســناريو RCP٢٦ به ترتيب ٠/٢٧، ٠/٣٤ و ٣٦/ درجه ســانتيگراد و در ســناريو RCP٤٥ اين مقدار ٠/٢٤، ٠/٢٧ و ٠/٣٥ درجه ســانتيگراد، همچنين بر اســاس سـناريو RCP٨٥ دماي کمينه ٠/٢٨، ٠/٣٣ و ٠/٣٦ درجه سـانتيگراد نسـبت به دوره پايه افزايش خواهد داشـت (شـکل ٥).