خلاصة:
هدف از این پژوهش بررسی وضعیت شاخصهای مسکن شهری با رویکرد تابآوری مساکن شهری تبریز است، روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جهت وزندهی به شاخصها از مدل AHP و برای ارزیابی و رتبهبندی تابآوری هریک از مناطق شهری تاپسیس و ویکور و برای تولید نقشه از GIS استفاده شده است. در این پژوهش، هفت شاخص کالبدی شامل: مصالح یا اسکلت ساختمانی، کیفیت مساکن، قدمت ابنیه، نمای مساکن، تعداد طبقات، امکانات رفاهی و تراکم آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل یافتههای پژوهش گویای آن است که به لحاظ کالبدی شهر تبریز در وضعیت مطلوبیت متوسط قرار دارد. از نظر شاخص هفتگانه بارگذاری شده، شاخصهای امکانات رفاهی دارای بالاترین مطلوبیت و شاخصهای مصالح دارای کمترین مطلوبیت است؛ همچنین شاخصهای امکانات رفاهی و طبقات ساختمان بالاتر از حد وسط مطلوبیت (500/0) و چهار متغیر بعدی پایینتر از حد متوسط بودند. علاوهبراین در شاخصهای مصالح، کیفیت، قدمت ابنیه و نمای منطقۀ یک مطلوبترین و در شاخص مصالح منطقۀ دو نامطلوبترین و در شاخصهای کیفیت مساکن، قدمت ابنیه و نمای منطقۀ پنج نامطلوبترین بودند. در رابطه با شاخص مصالح نیز منطقۀ هشت مطلوبترین و منطقۀ شش نامطلوبترین منطقه بودند. درنهایت براساس نتایج ویکور منطقۀ سه تابآورترین و منطقۀ دو ناتابآورترین منطقه در برابر وقوع حوادث بوده است. درنهایت با توجه به یافتههای پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.
The research method is descriptive-analytical and for weighting the indicators, the hierarchical model of AHP and for evaluating and ranking the resilience of each of the urban areas of Tabriz, decision-making techniques of TOPSIS and VIKOR have been used. In this study, five physical parameters including materials or skeleton of the building, the quality of housing, antiquity of buildings, facades of houses and the number of floors are studied. The analysis of the results shows that Tabriz is in a median desirable status in terms of physical indicators. In terms of the five optional index, the indexes of materials have the lowest desirability, and the quality of buildings, the antiquity, the façade of buildings and the number of the floors respectively are the next indexes. Also the index of the floors of the building is above the median (0.500) and the four other indexes are less than the median. Also, in terms of the indicators of materials, quality, the antiquity of buildings and facades, district 1 is in the most desirable status and in terms of the indicators of materials, district 2 is the most-undesirable status and in terms of the indicators of the quality of houses, the antiquity of buildings and the facades, district 5 is in the most-undesirable status. Also in terms of the material indexes, district 8 is in the most desirable status and district 6 is in the most-undesirable status. Finally, according to the results of VIKOR, district 3 is the most resilient against hazards and district 2 is in the lowest level of resilience.
ملخص الجهاز:
تحلیل وضعیت تابآوری شاخصهای کالبدی مساکن شهر تبریز در برابر حوادث غیرمترقبه1 علیاکبر تقیلو1، مجتبی مفرحبناب2، علی مجنونی توتاخانه3، احمد آفتاب4 1دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی دانشگاه ارومیه 2عضو هیاتعلمی گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب 3مدرس گروه مهندسی معماری دانشگاه بناب 4مدرس دانشگاه ارومیه و دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری تاريخ دريافت: 19/9/95 ؛ تاريخ پذيرش: 20/7/98 چکیده هدف از این پژوهش بررسی وضعیت شاخصهای مسکن شهری با رویکرد تابآوری مساکن شهری تبریز است، روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جهت وزندهی به شاخصها از مدل AHP و برای ارزیابی و رتبهبندی تابآوری هریک از مناطق شهری تاپسیس و ویکور و برای تولید نقشه از GIS استفاده شده است.
بزی و همکاران (1389) در مقالهای با عنوان «بررسی و تحلیل برنامهریزی توسعۀ مسکن پایدار» به ارزیابی شاخصهای مدیریت بحران در بخش مسکن پرداختهاند براساس نتایج پژوهش مساکن این شهر در برابر انواع حوادث بسیار ناپایدار بوده و آسیبپذیری ناشی از زلزله جان شهروندان را به مخاطره انداخته است.
دادههای بهدستآمده با توجه به نظر کارشناسان با مدل AHP و در محیط نرمافزار Choice Expert وزندهی شدهاند، سپس با کمک دو مدل تصمیمگیری تاپسیس و ویکور جهت بررسی وضعیت شاخصهای کالبدی مسکن در نواحی شهر تبریز مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفته و براي نمايش نتيجه دادهها به صورت تصويري از نرمافزار GIS استفاده شده است.