خلاصة:
رزم در باور ایرانیان قدمت بسیاری دارد و مبارزه همیشه از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی قهرمانان ایرانی بوده است. این مبارزه ابتدا با درگیری دائمی خیر و شرّ مطرح می‌گردد و سپس به صورت‌های متفاوت در دوره‌های مختلف هنر ایران، بازنمود پیدا می‌کند. اسلاوی ژیژک، متفکر معاصر غربی، در کتاب‌ها و مقالات خود به مبحث خشونت پرداخته و سویه‌های پنهان آن را افشاء کرده است. پژوهش پیش‌رو با روش تحلیلی ـ تطبیقی، درصدد است بررسی کند که در نگارگری ایران، خشونت چگونه و با چه مفاهیمی (دوالیستی) تصویر شده است و سپس با بررسی دیدگاه ژیژک در باب خشونت (خشونت اسطوره‌ای) گفتار وی را با نگاره‌های اسطوره‌ای ایران تطبیق دهد. این مقاله، سه نمونه از نگاره‌های شاهنامۀ فردوسی را با نظریۀ خشونت اسطوره‌ای تطبیق داده و میزان انطباق گفتار اسلاوی ژیژک و والتر بنیامین دربارۀ خشونت را بررسی کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این نظریه قابلیت مطالعۀ تطبیقی با نگاره‌های ایرانی را دارد و می‌تواند روشی برای نقد هنری ایران باشد.
ملخص الجهاز:
خشونت در مجالس رزم با تأکيد بر نگاره هاي اسطوره اي دواليستي نگارگري ايران از منظر اسلاوي ژيژک (خشونت اسطوره اي ) سارا نوري ـ اشرف السادات موسوي لر دانشجوي دکتري پژوهش هنر دانشگاه الزهرا (س ) ـ استاد پژوهش هنر دانشگاه الزهرا (س ) چکيده رزم در باور ايرانيان قدمت بسياري دارد و مبارزه هميشه از مهم ترين چالش هاي پيش روي قهرمانان ايراني بوده است .
سؤال پژوهش هدف از اين پژوهش ، تحليل ساختاري و مفهومي مبارزه در نگارگريهاي اساطيري ايران است که در دوره هاي مختلف تاريخي و در سبک هاي مختلف ، به صورت نبرد خير و شر، پيروزي بر پليدي، مبارزات موجود در بخش تاريخي و اسطوره اي شاهنامه و...
Slavoj Žižek ـ انتقال مفاهيم نبرد در تصور دواليستي ايران باستان چگونه و با چه نشانه هايي صورت گرفته است ؟ ـ خشونت در نگاره هاي هنري ايران چه معنا و فرهنگي را بازنمايي ميکند؟ ـ بر اساس ديدگاه هاي ژيژک دربارة خشونت ، چه تحليلي ميتوان از اين صحنه هاي رزمي و خشونت آميز هنر ارائه داد؟ اهميت و ضرورت پژوهش بخش بزرگي از نمودهاي هنر و ادب پارسي بر پايۀ خير و شر و مبارزة هميشگي آن ها شکل گرفته است .
پيشينۀ پژوهش دربارة موضوع «رزم در نگارگري ايراني»، کتاب ها و مقالات اندکي موجود است ؛ از جمله ابراهيم واشقاني فراهاني و ناصر مقدم پور (١٣٩٢)، در مقالۀ «رزم و بزم در هنر ايراني»، به تعريف و بيان خاستگاه رزم و بزم در هنر و ادبيات ايران پرداخته و صحنه هاي داراي اين موارد را در معماري، نقش برجسته ، نقاشي و...
(
, 
, 
)
