خلاصة:
پس از تصویب عنوان «فلسفه علم روانشناسی» به عنوان درسی دو واحدی در مقطع کارشناسی رشته روانشناسی، چندین کتاب با این عنوان تدوین گردید. نویسنده و ناشر یکی از جدیدترین این کتاب‌ها، دکتر خسرو باقری و سازمان سمت است. این دو ویژگی ایجاب می‌کند که این کتاب معرفی و ارزیابی شود تا با اصلاح و تکمیل آن در ویرایش‌های بعدی، زمینه برای دست‌یابی به یک کتاب درسی منحصر به فرد در ارتباط با درس فلسفۀ روانشناسی فراهم آید. در این مقاله پس از معرفی فصول مختلف کتاب «فلسفه علم روانشناسی»، این کتاب از چند زاویه (شکل ظاهری کتاب، عنوان کتاب، تناسب کتاب با سرفصل مصوب این درس، نسبت محتوای این کتاب با سرفصل دروس مرتبط، تناسب بخش‌های مختلف کتاب، محتوای کتاب، نسبت کتاب با کتاب‌های مشابه) ارزیابی می‌شود. نتیجه ارزیابی نشان میدهد، در حال حاضر کتاب «فلسفه علم روانشناسی» دکتر خسرو باقری، به عنوان کتاب درسی «فلسفه علم روانشناسی»، دارای مزیتهایی می‌باشد، اما لازم است در ویرایش بعدی در نام کتاب، حجم آن، تعداد فصول، عنوان و محتوای هر فصل بازنگری صورت گیرد، تا کتاب تناسب بیشتری با سرفصلهای تدوین شده پیدا کند. در انتها پیشنهادی برای ارتقای کیفیت سرفصل مصوب این درس و دلایل ارایه این پیشنهاد مطرح می‌شود.
After the approval of the title of "Philosophy of Science in psychology" as a two-credit course for undergraduate university students of psychology, several textbooks were developed with similar title. Dr. Khosro Bagheri is the writer and publisher of Samt publishing organization as well as the most recent textbook. Taking these two points into consideration, the current book is introduced and evaluated; however, its modification and completion in the next edition will certainly provide an opportunity for a unique textbook to be developed in philosophy of psychology. In the present study, after the introduction of different chapters of "philosophy of Psychology Science ", the book is evaluated from several angles including (the appearance, title, consistency with the approved course of this credit, appropriateness with the approved syllables of the relevant courses, and the appropriateness of books with similar books). The evaluation result indicate that the present book "Philosophy of Psychology Science" which is written by Dr. Khosro Bagheri, as a textbook of "Philosophy of Psychology Science", has many advantages; however, it revision in the next edition in terms of name, volume, chapter numbers, title and content, is needed in order for it to be matched well with the developed topics for this course. At last one point would be offered, improving philosophy of psychology science course and some reasons for that.
ملخص الجهاز:
نتیجۀ ارزیابی نشان میدهد، درحال‌حاضر کتاب فلسفۀ علم روانشناسی خسرو باقری، درجایگاه کتاب درسی «فلسفۀ علم روانشناسی»، مزیتهایی دارد، اما لازم است در ویرایش بعدی در نام کتاب، حجم آن، تعداد فصول، عنوان، و محتوای هر فصل بازنگری شود تا کتاب تناسب بیشتری با سرفصلهای تدوین‌شده پیدا کند.
5. ارزیابی تناسب فصول کتاب با سرفصلهای مصوب در صفحۀ 55 برنامۀ درسی کارشناسی روانشناسی، مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هدف کلی درس «شناخت مبانی فلسفۀ علم روانشناسی معاصر و نقد آن‌‌ها» بیان شده است و سرفصل مطالب مصوب به شرح زیر است: کلیات: تعریف، اهمیت، اهداف، و مفاهیم مرتبط (فلسفۀ ذهن و علم‌النفس)؛ تاریخچه: زمینه‌‌های فلسفی روانشناسی در مکاتب فلسفی غرب (خردگرایی و تجربه‌‌گرایی)؛ موضوع روانشناسی: ناهمگرایی در موضوع، همگرایی در عملکرد؛ فلسفۀ روش‌‌شناسی در روانشناسی: مشاهده، اندازه‌‌گیری، آزمایش، و تبیین در سطوح مختلف؛ فلسفۀ رفتارگرایی: محیط‌گرایی و عملیات‌گرایی؛ فلسفۀ ذهن‌گرایی: گشتالت، پردازش اطلاعات؛ فلسفۀ زیست روانشناسی (روانشناسی فیزیولوژیک: مغز و قشر خاکستری، هورمون‌‌ها، تکامل)؛ فلسفۀ رویکردهای اجتماعی: فرهنگ، طبقات اجتماعی، و جامعه‌پذیری؛ هشیاری و تجربۀ ادراکی: وجوه تمایز در مسئلۀ هشیاری، توجه، درون‌بینی، عواطف، و رؤیا؛ تفکر و زبان: نگاهی فلسفی؛ فناوری روانشناسی: روانشناسی بالینی، روانشناسی تربیتی، روانشناسی صنعتی ـ سازمانی.
7. ارزیابی محتوایی کتاب به‌نظر می‌‌رسد که در برخی فصل‌‌های بخش دوم نویسنده بیش از حد لازم برای درس فلسفۀ روانشناسی مفاهیم و اصول نظریه یا رویکرد را شرح میدهد (مانند دیدگاه فروید یا مفاهیم گشتالت)، در‌حالی‌که انتظار می‌‌رود مفاهیم و اصول نظریه‌‌ها و رویکردهای روانشناسی در دروس مربوط به آن مطرح شود و این کتاب درسی بیش‌تر مبانی فکری نظریه‌‌پردازان در سه زمینۀ موضوع، روش، و هدف را مطرح کند.
(
, 
, 
)
