خلاصة:
تبیین موضوع: مفهوم انسجام اجتماعی از گذشته تا امروز دچار تحول گشته و تحت تأثیر عواملی قرار گرفته است. این پژوهش با رویکرد تطبیقی به بررسی تأثیر ویژگیهای اجتماعی بر میزان انسجام اجتماعی در محلات قدیمی و جدید شهر یزد میپردازد.
روش: روش تحقیق پژوهش، توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و جمعآوری اطلاعات با ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانهای بوده است. جامعه آماری، ساکنین محلات پشتباغ و فاز یک آزادشهر به عنوان دو محله قدیم و جدید شهر یزد در سال 1395 میباشند. تعداد نمونه آماری براساس فرمول کوکران 384 خانوار بوده است. بمنظور تجزیه و تحلیل دادهها در بررسی میزان انسجام و تحصیلات، از آزمون Anova، با درآمد، همبستگی پیرسون و با حس تعلق از آزمون T استفاده گردید.
یافتهها: نتایج آزمون Anova با میزان و سطح معناداری آن در پشتباغ و آزادشهر به ترتیب 1.59 :F و 0.187، 3.675 :F و 0.043 برآورد گردید که نشان از اثر تحصیلات بر انسجام است. همبستگی پیرسون به میزان 0.187 و سطح معناداری 0.000 در پشتباغ و میزان 0.368 و سطح معناداری 0.002 در آزادشهر تبیین شد که نقش درآمد را بر انسجام تبیین مینماید و در آزمون T، میانگین حس تعلق در پشتباغ 4.38 و انسجام اجتماعی آن 3.89 و برای آزادشهر 4.13 و انسجام اجتماعی 3.53 در سطح معناداری 0.000 تأیید شد؛ یعنی حس تعلق میتواند باعث ایجاد جامعهای منجسم شود.
نتایج: درآمد و تحصیلات در آزادشهر آگاهی و مشارکت را افزایش و انسجام را بیشتر اما در پشتباغ حس تعلق انسجام را تقویت میکند و درآمد پایین، سالخوردگی و جمعیت غیربومی به کاهش آن منجر میگردد.
Objective: The concept of social cohesion has been transformed from the past to the present and has been affected by some factors.This research has a comparative approach to investigate the effect of social characteristics on social cohesion in the old and new neighborhoods of Yazd. Methods: The method of study was to collect documents using a questionnaire and library studies. The statistical population is residents of the Poshte Bagh and the first phase of Azadshahr as two old and new neighborhoods in Yazd in 1395 and the sample size was 384 households, which is estimated according to Cochran's formula.In order to analyze the dataforevaluating of social cohesion and education, used Anova test, income used Pearson correlation and sense of belonging, T-test was used. Results:The results of Anova test with its level and significance were F: 1.59 and 0.187, F: 3.675 and 0.043, respectively in Poshte Bagh and first phase of Azadshahr that shows the effect of education on social cohesion. Pearson correlation with 0.187 and 0.000 in significant level in Poshte Bagh, and with 0.368 and 0.002 in significant level in Azadshahr were explained which shows the role of income on cohesion. And T-test result: sense of belonging in Poshte Bagh was 4.38 and 3.98 for its social cohesion and 4.13 for Azadshahr and 3.53 for its social cohesion at the significant level of 0.000; this means that a sense of belonging can effect community. Conclusion: education and income, increased participation in Azadshahr, but in Poshte Bagh a sense of belonging enhances cohesion.
ملخص الجهاز:
احساس تعلق در جوامع سنتي نقش پررنگي در حفظ محله اي منسجم و برقراري روابط يکپارچه در محله داشته ، اين در حالي است که سطح تحصيلات و درآمد از جمله مفاهيم مطرح شده در دنياي امروز هستند که مي توانند در افزايش همبستگي اجتماعي، نقشي تأثيرگذار ايفا کنند؛ چرا که در گذشته افراد تحت هر شرايطي و قرار گرفتن در هر پايگاه و قوميتي، حداقل همياري و مساعدت اجتماعي را پذيرا بودند اما جامعه جديد پيش شرط هايي را براي برقراري چنين انسجامي لازم ميشمارد.
به منظور سنجش ميزان انسجام اجتماعي با بهره گيري از مباني نظري و تحقيقات انجام شده ، چهار عامل تعهد افراد در قبال جامعه محلي، مسئوليت پذيري در يک امر مربوط به محله ، نگرش مشارکتي شهروندان و ميزان روابط مردم محله انتخاب گرديد تا رابطه ي بين اين عامل ها و متغيرهاي ميزان تحصيلات ، درآمد و احساس تعلق ، برتري انسجام اجتماعي در يکي از محلات پشت باغ و فاز يک آزادشهر مورد ارزيابي قرار گيرد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل ٢- موقعيت محلات پشت باغ و فاز يک آزادشهر در شهر يزد (ترسيم : نگارندگان ، ١٣٩٥) يافته ها در اين بخش از پژوهش ، پس از معرفي مختصر مشخصات فردي پاسخگويان در دو محله به بررسي سطح انسجام اجتماعي در ارتباط با تحصيلات با استفاده از آزمون Anova پرداخته شده است .