خلاصة:
با توجه به رشد فزاینده انگیزههای عرفانی در جوانان، که سبب رشد مسلکها و دیدگاههای نابخردانه گردیده است، این مقاله به دنبال بررسی دیدگاههای عرفانی برآمده است. بدین لحاظ دیدگاه عرفانی سهروردی را به لحاظ غنای فلسفی آموزههای عرفانی، مورد بررسی قرار میدهیم تا از منظر او به بررسی مبانی فلسفی، مراحل و شرایط سلوک عرفانی و شناخت دلالتهای تربیتی دیدگاه وی مبادرت نماییم. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی که روشی رایج در مطالعات و تحقیقات مربوط به حوزه فلسفه تعلیم و تربیت میباشد، استفاده شده است. بازتاب مراحل سلوک و اندیشههای تربیتی در اهداف آموزش متجلی میشود، اهداف تربیت عرفانی به «اهداف واسطهای» و «هدف غایی» تقسیم میشود، اهداف واسطهای عبارت است از کسب معرفت شهودی، پرورش عقل، عشق، عبودیت و هدف غایی که در مسیر زندگی، چیزی جز استمرار حضور و احساس خدا نیست که از آن به فنای فی الله تعبیر میشود. همچنین اصول و روشهای تربیت عرفانی از میان آثار شیخ اشراق استخراج و بیان گردیده است. این پژوهش بر معرفت شهودی که شخصیترین معرفت است و از طریق دیدار حقایق به چشم دل و قلب متحقق میگردد و ابزار آن نیز تزکیه نفس و تصفیه روح میباشد و قلب انسان آن را واجد میگردد، تاکید کرده است. ازنظر شیخ اشراق معرفت نفس محوریترین ابزار شناخت است، که بر اساس علم حضوری و خودآگاهی استوار است.
Given the increasing growth of mystical motivations in young people, which has led to the development of irrational views and skills, this article seeks to examine mystical perspectives. In this regard, we examine Suhrawardi's mystical perspective in terms of the philosophical richness of mystical teachings in order to examine from his perspective the philosophical foundations, stages and conditions of the mystical conduct, and to understand the educational implications of his view. This paper uses a descriptive-analytical method, which is a common method in studies and research in the field of philosophy of education. Reflection on the stages of behavior and educational thoughts are reflected in the goals of education, the goals of mystical education are divided into "intermediate goals" and "ultimate goals," intermediary goals are the acquisition of intuitive knowledge, the cultivation of reason, love, devotion and purpose. Ultimately in the course of life, there is nothing but the continuation of God's presence and feeling, which is to be interpreted as final. Also the principles and methods of mystical education have been extracted from the works of Sheikh Eshraq. This study emphasizes intuitive knowledge, which is the most personal knowledge, which is realized by visiting the truths of the heart and heart, and its instrument is the cultivation of the soul and the purification of the soul, and the human heart becomes qualified. For Sheikh Eshraq, knowledge is the most central tool of cognition, which is based on the presence of knowledge and self-awareness.
ملخص الجهاز:
او در مقدمه خود بر «حکمه الاشراق» حکمت و پویندگی اندیشه را در انسان، عنایتی ازلی و لطفی سرمدی می داند و در ردّ نظر کسانی که معتقد به پایان یافتن تأملات فلسفی و تکامل آن در برخی اشخاص و پاره ای موضوعات هستند، می گوید: «و برای هر جویای حقیقتی بهره ای کم یا بیش، از نور خدا هست و هر کسی که در پی مطلوبی می کوشد، کم و بیش ذوقی دارد و دانش به قومی خاص، اختصاص نیافته است تا پس از آنها در عالم ملکوت بسته شود و سایر عالمیان از فیض عالم بالا محروم گردند؛ بلکه آن واهب العلمی که بر افق اعلای عالم هستی است، بر اعطای دانش اسرار، بخیل نیست؛ بدترین قرنها آن است که بساط سعی و تلاش در آن نوردیده و افکار از پویایی باز ایستاده باشد و باب مکاشفات در آن بسته شده و راه مشاهدات در آن مسدود گشته باشد».
«تربیت اخلاقی» مسیر گذار از وضعیت موجود (دامنه ای که مبدأ حرکت انسان است) به سوی قله کمال را نشان می دهد و به انسان کمک می کند تا سیمای آرمانی و صورت ایدئال انسان اخلاقی را در وجود خویش پدید آورد: «تربیت اخلاقی» تحقق عینی مکارم اخلاق و تجلی بارز همه آموزههایی است که دانش «اخلاق» بدان فراخواند (عالم زاده نوری، 1389، ص 66) ارزش های اخلاقی اعتقاداتی هستند که توسط افراد و گروه های کوچک اجتماعی از افراد درباره آنچه را در رفتار انسانی درست یا نادرست است و تمییز بین آن دو را نگه می دارد (غنی، محمود، صالح، عبداله، 2010، ص 106).