شناسایی و داده‌کاوی عناصر نشر در استفاده از مجوزهای کریتیو کامنز در نشریات دسترسی باز پایگاه دوآج برای حمایت از حقوق مالکیت فکری مقالة

مؤلف: موسوی، فاطمه ؛ زوارقی، رسول ؛ اکبرپور، شاهین ؛

کتابداری و اطلاع رسانی پاییز 1398 - شماره 87 ، ب (Ministry of Science/ISC (‎31 صفحة - من 6 إلی 36 )

الکلمات المفتاحية: مجوزهای کریتیوکامنز (کالاهای عمومی خلاقانه) نشریات دسترسی باز (پایگاه دوآج) محل نشر حقوق مالکیت فکری ناشران داده‌کاوی Data mining Open Publishers Intellectual property right Creative Commons (CC) licenses access publications Directory of Open Access Journals (DOAJ) Place of publivation

fa en

خلاصة:

هدف: هدف از این مقاله شناسایی و داده‌کاوی عناصر نشر در استفاده از مجوزهای کریتیو کامنز در نشریات دسترسی باز پایگاه دوآج برای حمایت از حقوق مالکیت فکری است. روش: روش پژوهش داده‌کاوی توصیفی و جامعه آماری نشریات نمایه شده در پایگاه دوآج 9389 عنوان تا اوایل سال 2016 است. داده‌های مورد نیاز از پایگاه دوآج به صورت فراداده و با فرمت CVS شامل ناشران و 128کشور عضو این پایگاه ذخیره شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار رپیدماینر نسخه 7 و از مدل جدیدی بر اساس روش‌شناسی استاندارد کریسپ و الگوریتم درخت تصمیم C5.0 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از داده‌ها نشان داد که 46.44 از نشریات از مجوزهای کریتیوکامنز استفاده نکرده ‌اند. بیشترین مجوزهای استفاده شده در این پایگاه، مجوز تخصیص است. ناشران در مجموع بیشتر از مجوز تخصیص با 28.88 درصد (711) عنوان و کمتر از مجوز اختیار- غیراشتقاقی0.4 درصد (37) عنوان استفاده کرده‌ اند که ناشران دانشگاهی با 35.07 درصد بالاترین رتبه را در استفاده از این مجوزها به دست آورده‌ است و از بین کشورها، مصر با 11.39 درصد رتبه اول، بریتانیا با 8.64 درصد رتبه دوم و برزیل با 8.33 درصد رتبه سوم را کسب نموده‌ اند. در بین قاره‌ها، اروپا در استفاده از مجوزها رتبه اول را کسب کرده است. الگوریتم درخت تصمیم C5.0 با دقت 69.20 ، صحت 64.90 درصد و با خطای 35.10 درصد (صحت-1= نرخ خطا) برای ناشران کشورهایی نظیر آمریکا، برزیل، مصر، بریتانیا، لهستان مجوز تخصیص را پیش‌بینی کرده است که نشان دهنده تأیید یافته‌های مذکور است. نتیجه: استفاده از انواع مجوزها به خصوص مجوز تخصیص توسط کشورها و ناشران نشانگر پذیرش این مجوز‌ها از سوی جامعه و تداوم و تقویت فرایند توسعه دانش همراه با شتاب فزاینده‌ای در جهت تولید علم است.

Objective: The use of the Creative Commons (CC) licenses in the cyberspace is a significant outcome of the revolution in the information exchange from traditional media to modern digital media and the evolution of the intellectual property rights, which has been achieved through the open access to scientific information movement while respecting the intellectual copyright regarding the content of the human knowledge. The present paper aims at identifying and data mining the publishing elements in relation to the use of CC licenses in open-access publications on the Directory of Open Access Journals (DOAJ) for supporting the intellectual property rights. Methodology: This research was performed via descriptive data mining. The statistical population was made up of all publications indexed on the DOAJ by early 2016 (9389 titles). The required data waer retrieved from the DOAJ database in the form of metadata in CVS format, including the list of publishers and the 128 member countries. The collected data was analyzed in RapidMiner© Ver. 7 by using a new model based on the cross-industry standard process for data mining (CRISP-DM) and the C5.0 decision tree algorithm. Findings: Findings of the present research showed that, out of the 9389 titles indexed on the DOAJ, 4361 titles (46.44%) used no CC license while 5028 publications (53.55%) had applied 6 CC licenses. A total of 4565 publishers had used these licenses. Among these, 2711 publications had taken the most out of the attribution license, including three groups of publishers (academic, institutional-association, and commercial). Focusing on the studied database, the attribution license was the most frequently used CC license. In total, the largest fraction of publishers had used the attribution license (711 titles, 28.88%) while the attribution-no derivative license (37 titles, 0.4%). The academic publishers composed the largest group of the CC license users (35.07%). Considering the pool of countries, Egypt (11.39%), Britain (8.64%), and Brazil (8.33%) were the three largest users of the CC license users. At the level of continents, Europe was the largest user of the licenses. The C5.0 decision tree algorithm could predict the use of the attribution license by the publishers in different countries including USA, Brazil, Egypt, Britain, and Poland at an accuracy of 69.20%, precision of 64.90%, and percent error of 35.10% (error = 1 - precision), confirming the mentioned findings. Conclusion: The use of different CC licenses, especially the attribution license, by various countries and publishers indicate the acceptance of these licenses by the community and the continuation and promotion of the knowledge development process at an increasing rate toward the science production, because the CC licenses are the open-most of their kind. These licenses provide the users with a wider spectrum of authorities including not only the attribution authority but also the permission to distribute, reproduce, and download their own works for commercial and non-commercial uses.

ملخص الجهاز:

شناسايي و داده کاوي عناصر نشر در استفاده از مجوزهاي کريتيو کامنز در نشريات دسترسي باز پايگاه دوآج براي حمايت از حقوق مالکيت فکري فاطمه موسوي دانشجوي دکتري علم اطلاعات و دانش شناسي گرايش بازيابي اطلاعات ، دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان . com چکيده هدف : هدف از اين مقاله شناسايي و داده کاوي عناصر نشر در استفاده از مجوزهاي کريتيو کامنز در نشريات دسترسي باز پايگاه دوآج براي حمايـت از حقـوق مالکيت فکري است . فرايند داده کاوي که استخراج دانش از ميان حجم انبوه داده هاي مرتبط انجام ميگيرد ميتواند به شناسايي قوانين حاکم بر انتخاب مجوزهاي کريتيوکامنز در نشريات دسترسي باز در جهت حفظ حق مؤلف در پايگاه دوآج منجر شود و همچنين اطلاعات ارزشمندي را در اختيار نويسندگان و ناشران قرار دهد. Open Access Scholarly Publishers Association: OASPA لهستان در هر سه نوع ناشر مجوز تخصيص را پيش بيني کرده است . با توجه به يافته هاي پژوهش بيشترين تعداد مجوزهاي کريتيوکامنز استفاده شده در حوزه ناشران مربوط به مجوز تخصيص است . Open Access Scholarly Publishers Association: OASPA به اطلاعات داشته و اين کشورها در توليد مجلات دسترسي باز در سطح جهان مشارکت نسبتا فعالي دارند که با يافته هاي خليلي (١٣٩٤) و ساهو (٢٠١٧) همسو است . Investigation of the Barriers Hindering Iranian Faculty Members’ Open Access to Scientific Information and Presenting a Model for Scientific Relations in Iran, Thesis for Ph. D degree in Library and Information Science, University of Tehran. Paper presented in National Seminar on Open Access Movement: Initiatives, Promotion and Impact, Retrieved February 2, 2014, from: http://eprints. pdf Lund University Libraries, Directory of Open Access Journals.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول