مطالعه ساختار و تزئینات مسجد مدرسه حیدریه در دوره سلجوقی مقالة

پژوهش در هنر و علوم انسانی تیر 1399، سال پنجم - شماره 26 (‎12 صفحة - من 11 إلی 22 )

الکلمات المفتاحية: سلجوقی ساختار تزئینات کتیبه خط کوفی مسجد حیدریه

خلاصة:

در طراحی اسلامی به‌خصوص معماری، تزئینات مهم‌ترین عنصر وحدت بخش محسوب می‌گردد. مسجد حیدریه نه تنها به‌عنوان جایگاهی برای عبادت، بلکه مامنی برای مردمان مسلمان و خط کوفی به عنوان نخستین خطی که کلام وحی با آن نگاشته شده مطرح می‌شود. در راستای تاکید و بیان عبارت‌های مقدس برای مسلمانان هیچ خطی مناسب‌تر از خط کوفی و هیچ تزئینی مقدمتر از نقوش گیاهی و هندسی درخدمت مقاصد مقدس و تزئینی نبوده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی، گردآوری و تحلیل شاخصه‌های تزئینی موجود در مسجد مدرسه حیدریه که متعلق به دوره سلجوقی است، می‌باشد. سوال این است که بنای آجری مسجد مدرسه حیدریه دارای چه ویژگی‌های تزئینی می‌باشد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و براساس گردآوری کتابخانه‌ای، میدانی و بازدیدهای صورت گرفته می‌باشد و در نتیجه حاصل از این پژوهش مشاهد می‌شود که اجزای تشکیل‌دهنده تزئینات با استفاده از سه شاخصه تزئینی از قبیل به‌کارگیری تزئینات گیاهی، هندسی وکتیبه کوفی مورق در تنوع نوشتاری با به‌کارگیری فن گچبری تبحر و تنوع طلبی هنرمند گچبر را در تزئینات و تنوع درحرکت قلم را متظاهر می‌شود. و اما وجود شاخصه‌های تزئینی، گل میخ‌های میان آجری با مصالح گچی به‌عنوان بندکشی‌های مدرن هندسی و شاخص، وجود نقش‌های هندسی تزئینی با مصالح سفال لعابدار، در ترکیبی به جا به‌عنوان تزئینات شاخص بدون آشفتگی بصری در جایگاه خود قرار گرفته است

ملخص الجهاز:

سوال این است که بنای آجری مسجد مدرسه حیدریه دارای چه ویژگی های تزئینی می باشد؟ خط کوفی کتیبه مسجد حیدریه در ترکیبی با نقوش گیاهی و هندسی ازقواعد خط کرسی تبعیت نموده است و بیشترین تزئینات حاصله توسط هنرمند بر راستای حروفی که به صورت عمود بر خط کرسی است را شامل می شود،که به زیبایی آراسته شده اند. در این راستا پژوهشهای ذیل شناسایی و مورد مطالعه واقع گشت: در مطالعه راهنمای خواندن انواع خطوط کوفی، نوع:کتاب، نویسنده: محمد مشیری، تهران، انتشارات اشرافی، 1354؛ همچنین در منبع خط كوفي وكاربرد آن در گرافيك، نوع:کتاب، نویسنده: باب الله زارعی، تهران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1373؛ در باب منبع مينودر يا باب الجنه قزوين، نوع:کتاب، نویسنده: محمد گلریز، قزوین، جلد اول، انتشارات طه ، 1382؛ در ادامه منبع سیری در هنر ایران جلد3 معماری دوران اسلامی، نوع:کتاب، نویسنده: پوپ آرتوراوپهام، اکرمن فیلیس، پرهام سیروس، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1370 ؛ سیر تاریخی بنای شهر قزوین و بنای آن، نوع:کتاب، دبیر سیاقی سید محمد، قزوین، نشر حدیث امروز، 1381 همینطور پژوهش تزئینات کتیبه ای مسجد جامع قزوین ، نوع: مقاله، نویسنده: مهناز شایسته فر، مطالعات فرهنگ – ارتباطات، سال نهم بهار 1387 شماره 2 و در پایان شاهکاری از معماری اوایل قرن 6 هجری یا جامع کبیر قزوین، نوع: مقاله، نویسنده: مشکوتی نصرت الله، نشریه بررسی های تاریخی، شماره8، سال دوم 1364 3- روش پژوهش در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی نوشته شده، سعی می‌شود به ساختار و تزئینات مسجدمدرسه حیدریه از لحاظ تزئینی، ساختار نوشتاری و ساختار ظاهری مسجد پرداخته شود.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک