خلاصة:
در این تحقیق به بررسی جایگاه حملونقل دریایی ایران در صنعت حملونقل دریایی جهان و در اقتصاد ایران و نقش آن در تحقق اقتصاد مقاومتی پرداخته شده است. حملونقل دریایی میتواند در تحقق برخی از بندهای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی مانند افزایش توان رقابتپذیری در عرصه جهانی، تنوعبخشی به مبادی تأمین واردات، شکلدهی بازارهای جدید، توسعه پیوندهای راهبردی، مقابله با ضربهپذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طریق انتخاب مشتریان راهبردی، افزایش صادرات گاز، افزایش صادرات پتروشیمی و افزایش صادرات فرآوردههای نفتی تأثیر محوری داشته باشد. بررسی جایگاه ایران در عرصه بینالمللی نشان میدهد که حملونقل دریایی ایران دارای بزرگترین ناوگان حملونقل دریایی در حوزه خلیجفارس است؛ اما شاخص ارتباط حملونقل دریایی ایران، با وجود افزایش در سالهای اخیر، پایینتر از عربستان، عمان و امارات قرار دارد (رتبه 40 در بین کشورهای دارای مرز ساحلی). نتایج بررسی با توجه به جداول داده-ستانده ارائه شده توسط بانک مرکزی برای سالهای 1378، 1383 و 1389 نشان میدهد پیوندهای پسین، پیشین، تنوع پیوندهای پسین و قدرت اشتغالزائی صنعت حملونقل دریایی افزایش پیدا کرده است. در نتیجه این بخش میتواند جزء بخشهای پیشرو در فرآیند رشد نامتعادل اقتصادی مد نظر قرار گیرد. سهم تولیدات سایر تجهیزات حملونقل که شامل تولید شناورهای مختلف دریایی نیز میشود از کل مصارف حملونقل دریایی طی سالهای مورد بررسی دو برابر شده است که نشان از افزایش خوداتکائی در تولید تجهیزات حملونقل دریایی و گامی در راستای افزایش مقاومت اقتصادی این بخش است.
This paper examines Iran’s maritime shipping industry’s stance globally, as well as its potential role in transforming the Iranian economy into a ‘resistive economy’. The maritime industry has the potential to realise some of the provisions of a resistive economy, specifically by playing a crucial role in increasing competitiveness globally, diversifying commercial partners _ especially by securing new import bases, forming new markets, developing strategic partnerships, reducing the vulnerability of the revenues from oil and gas exports by finding new strategic customers, increasing the export of gas, increasing the export of petrochemicals and increasing the export of oil products. A review of the maritime industry in Iran indicates that it has one of the biggest fleets in the Persian Gulf; yet, in terms of maritime connections indexes, despite the increase in recent years, it occupies a place below Saudi Arabia, Oman and the UAE (occupying the 40th place globally among countries with coastal borders). Input-outputs data from the Central Bank in 1378, 1383 and 1389 indicate that prior and subsequent linkages, the diversity of subsequent linkages and the potential for employment in the industry have developed. Hence, indicating that the sector could play a progressive role in the process of uneven growth. The share of domestically produced maritime equipment (including various types of ships), from all maritime equipment used has increased twofold, indicating increasing self-reliance of production in the industry, thus, taking a step toward realising economic resilience in the sector.
ملخص الجهاز:
بررسي جايگاه ايران در عرصه بين المللي نشان ميدهد که حمل ونقل دريايي ايران داراي بزرگ ترين ناوگان حمل ونقل دريايي در حوزه خليج فارس است ؛ اما شاخص ارتباط حمل ونقل دريايي ايران ، با وجود افزايش در سال هاي اخير، پايين تر از عربستان ، عمان و امارات قرار دارد (رتبه ٤٠ در بين کشورهاي داراي مرز ساحلي).
نتايج بررسي با توجه به جداول داده -ستانده ارائه شده توسط بانک مرکزي براي سال هاي ١٣٧٨، ١٣٨٣ و ١٣٨٩ نشان ميدهد پيوندهاي پسين ، پيشين ، تنوع پيوندهاي پسين و قدرت اشتغال زائي صنعت حمل ونقل دريايي افزايش پيدا کرده است .
وانگ و وانگ ٩ (٢٠١٩) در مطالعه صنعت دريايي چين به اين نتيجه ميرسند که صنايع فعال در حوزه اقتصاد 1- Kwak et al 2 - Chiu et al 3- Morrissey et al 4- Morrissey & O'Donoghue 5- Chang et al 6 - Chang et al 7 - Konstantakis et al 8 - Jun et al 9 - Wang & Wang ١٢٥ دريا از حالت کاربر بودن به سمت سرمايه بر بودن حرکت کرده است و در بين بخش هاي مختلف صنعت دريا، حمل ونقل دريايي و توريسم دريايي بيشترين تأثير را بر توليد داخلي دارند.
روند شاخص هاي پيوند پسين و پيشين نشان ميدهد که ارتباط حمل ونقل دريايي با ساير صنايع در طي دوره مورد بررسي افزايش پيدا کرده و اهميت اين صنعت در اقتصاد ايران افزايش پيدا کرده است .