مبانی خدا شناسی مولانا و دلالت های آن در تربیت عاطفی (اصول و روش‌ها) مقالة

مؤلف: علوی، سیدحمیدرضا ؛ امیری خراسانی، احمد ؛

پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی پاییز 1399 - شماره 48 التصنيف ب (Ministry of Science/ISC (‎25 صفحة - من 189 إلی 213 )

الکلمات المفتاحية: قدرت مولانا رحمت تربیت عاطفی خدا‌شناسی Moulana Jalaluddin Rumi emotional training power theology mercy

fa en

خلاصة:

نظام تعلیم‌وتربیت، با تعلیم و تزکیۀ نیروی انسانی، تلاش می‌کند از عمده‌ترین مشکلات جامعۀ بشری مانند بی‌عدالتی اجتماعی، جنگ و خونریزی، انحطاط اخلاقی و فساد اقتصادی پیشگیری نماید. به‌نظر می‌رسد برای رسیدن به چنین اهدافی، نظام تعلیم‌وتربیت باید اهداف حیطۀ عاطفی را پرورش دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی مبانی خدا‌شناسی مولوی برای دستیابی به تأثیرات این مبانی بر تربیت عاطفی بوده و با استفاده از روش توصیفی ـ استنتاجی، آثار مولوی بررسی و دیدگاه‌های وی درمورد مبانی معرفت به موجودیّت خدا، قدرت، حلم، رحمت و توّابیّت ، شرح داده شد. همچنین ارتباط و تأثیر این دیدگاه‌ها، با هدف اصلی این تحقیق، جستجو و مورد مداقّه قرار گرفت. از بررسی مبنای معرفت به موجودیّت خدا، اصل طلب؛ از مبنای قدرت، اصل تضرّع؛ از مبنای حلم، اصل یقظه؛ از مبنای رحمت، اصل ظرفیت‌افزایی برای جذب رحمت و از مبنای توابیّت، اصل بازگشت، منتج شد و به اتّکای این اصول، روش‌های مناسب مانند: نماز با حضور قلب، آگاهی و معرفت، صدق و راستی، دوری از تجاوز و زیاده‌خواهی، فروتنی، ترحّم بر دردمندان و دوری از قساوت قلب و تکبّر و ...، استخراج شد.

ملخص الجهاز:

نظر به اينکه شعر، ادب و عرفان ، زيبايي و کشش هاي خاص خود را دارد و علاوه براين ، سرتاسر اشعار مولوي از معارف الهي و انساني سرشار است ، ضرورت استخراج مفاهيم فلسفي از بطن آثار وي، آشکارتر ميشود؛ چراکه همراه با ظرافت شعر و لطافت عرفان ، نگاه ژرف و عميق به مسائل هستي که از مؤلفه هاي فلسفه است ، همچنين پشتوانۀ آيات الهي، در جايجاي اين اشعار ديده ميشود و اين فرصتي را ايجاد ميکند تا از اين راه نيز براي معرفي و اشاعه تعليم وتربيت اسلامي به جهانيان بهره گرفته شده و زمينۀ اعتلاي عواطف فردي و رشد تربيت عاطفي در اجتماع فراهم شود. با بررسي نگاه مولوي به رابطۀ انسان و خدا و تأثير آن در تربيت عاطفي دريافت ميشود که پايش شادي، آرامش و لذت ، با استفاده از عوامل ظاهري و بيروني، ما را به انحراف ميکشاند (دفتر پنجم : ٣٥٩٠ ـ ٣٥٨٨)، و تنها در فاصله گرفتن از مسير وصال حق تعالي است که غم ، اندوه ، نااميدي، خمودي و درد، نمايان ميشوند و برخلاف آن ، در تک تک ذرات دنياي عارف واصل ، نشاط ، جنبش ، انگيزة حرکت ، آرامش و اميد، جلوه گري ميکند. رقت قلب و ترحم بر ضعيفان دستگيري و رحمت آوردن بر ضعيفان ، نه تنها نمودي از تجلي عواطف والاي انساني در جامعه است ، بلکه به بيان مولوي در بيت ٨٢٢ از دفتر اول «اشک خواهي، رحم کن بر اشکبار/ رحم خواهي، بر ضعيفان رحم آر» يکي از مهارت هاي انسان براي بهره بردن از رحمت خداوند ميباشد.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول