خلاصة:
در یک حوزه آبریز بین وقایع هیدرولوژیکی نظیر جریان های سیلابی با ساختار ژئومورفولوژیکی حاکم بر آن ارتباط منطقی وجود دارد. هدف این تحقیق محاسبه دبی اوج هیدروگراف و وضعیت انتقال و رسوب با استفاده از دو مدل GIUH و WinTR-55 در حوزه آبخیز سنقر از زیرحوزه های کرخه است . ابتدا حوزه به 8 زیر حوزه و چهار Reach تقسیم و سپس پارامترهای از قبیل مساحت، نسبت انشعاب، نسبت طول، سرعت جریان، عرض کف آبراهه، شیب آبراهه، جنس و طول مسیرجریان، ضریب زبری مانینگ، شیب کناره ها و مقاطع آبراهه، نوع جریانات، بارندگی 24 ساعته در هر زیر حوزه تعیین و مقادیر دبی اوج هیدروگراف محاسبه گردید. نتایج نشان داد که مقادیر دبی اوج محاسباتی توسط مدل GIUH به میزان 52/6 درصد بیشتر از مقادیر دبی اوج محاسباتی توسط مدل WinTR-55 می باشد. نتایج نشان داد که در زیرحوزه های S1 و S2 S6 و S8 بعلت کوهستانی بودن و افزایش شیب و سرعت جریان، ظرفیت انتقال رسوب بالا رفته و فرسایش فعال می باشد. در زیرحوزه های S3 و S4 و S5 S7 به دلیل شیب کم و کاهش سرعت جریان ظرفیت انتقال پایین و رسوبگذاری اتفاق افتاده است. همچنین مقادیر RMSE و R2 محاسبه شده برای هر دو مدل نشان داد که مدل WinTR-55 نسبت به مدل GIUH دقت و کارایی بالاتری در برآورد دبی اوج حوزه دارد.
There is a logical connection between a hydrological event in a watershed, such as flood flows with a geomorphologic structure. The purpose of this study was to calculate peak discharge and transfer and sedimentation status using two GIUH and WinTR-55 models in the Sangkhar watershed from Karkheh sub basins. First, the domain is divided into 8 sub-basins and four reachs, and then the parameters such as area, branch ratio, length ratio, flow velocity, floor width of the waterway, channel gradient, gender and length of the route, manning roughness, tilt of the sides and sections of the waterway, type Flows, 24-hour rainfall in each sub-domain and peak hydrograph peak values were calculated. The results showed that the GIUH model was calculated to be 52.5% higher than the WinTR-55 model. The results showed that in S1 and S2 subfields S6 and S8, due to their mountainousness and increasing slope and flow velocity, sediment transport capacity and erosion are active. In S3, S4, and S5 S7 subfalls, due to low slope and low flow rate, low transmission capacity and sedimentation occurred. Also, the values of RMSE and R2 calculated for both models showed that the WinTR-55 model has higher accuracy and better performance than the GIUH model in estimating peak peak flow.
ملخص الجهاز:
در حال حاضر برآورد دبی حداکثر سیلاب در حوضه ی آبریز با استفاده از مدل ٥٥-WinTR (نوری و زینیوند٧، ٢٠١٥) یکی از روش های متداول است که کاربرد بهتری پیدا نموده بطوریکه در اکثر بررسی - های انجام شده با استفاده از هیدروگراف واحد لحظه ای (GIUH) و مدل ٥٥-WinTR درحوضه های آبریز قربانی و همکاران ٨ (٢٠١٥) تحقیقات نشان داده که این روش ها با کمترین خطا، دارای عملکرد قابل قبولی هستند و اختلاف کمی بین مقادیر دبی حداکثر شبیه سازی شده با دبی مشاهداتی وجود دارد.
, 2- Jena and Tiwari 3- Kumar 4- Kuntiyawichai 5- Nouri et al.
, 6- Nadiri 7- Zeynivand & Nouri 8- Ghorbani et al.
سپس با استفاده از نرم افزار GIS (سامانه ی اطلاعات جغرافیایی) نقشه های مورد نیاز از قبیل محدوده حوضه و شبکه ی زهکشی تهیه و پارامترهای ژئوموفولوژیکی حوضه ی آبخیز، شامل : نسبت های انشعاب (RB)، طول (RL)، مساحت (RA)، طول آبخیز (Km)، تراکم آبراهه ها (Km/KM٢)، شیب متوسط وزنی حوضه (%)، ضرایب شکل هورتون وگراولیوس و مشخصات مربوط به آبراهه جهت ورود به مدل محاسبه و تأثیر آن روی مقادیر دبی اوج و زمان اوج هیدروگراف با استفاده از مدل واحد لحظه ای ژئومورفولوژی (GIUH) برای دوره ی بازگشت های ٢ تا ١٠٠ ساله برآورد گردید.
1- Esmali & Abdollahi 2- Lotfi 3- Mohammadi & Ahmadi آنالیز حساسیت مدل جهت آنالیز حساسیت دبی اوج سیلاب حوضه از مقادیر شیب آبراهه از ٢٠ %- تا ٢٠ %+ با گام های زمانی ٥% و از رابطه ی (١٠) استفاده شده است .