خلاصة:
سرانجام پس از فراز و نشیب و انجام چندین دور مذاکره، در فوریه 2020 توافقی تاریخی میان طالبان و ایالات متحده در دوحه قطر به امضا رسید که در ظاهر به منازعه 18 ساله بین دو طرف پایان داد و افق روشنی را پیش روی آینده افغانستان گشوده است. محور اصلی این توافقنامه که مقدمهای بر مذاکرات بینالافغانی است، برنامه زمانبندی خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان و تضمین طالبان مبنی بر تبدیل نکردن افغانستان به پایگاهی برای تروریسم بینالمللی است. اما مسائل و مشکلات ایجادشده پس از امضای توافق، ابهاماتی را درباره چشمانداز و آینده آن به وجود آورده است.
در این مقاله که به روش توصیفیـ تحلیلی انجام شده است، بنا داریم ماهیت این توافق و اهداف و رویکردهای طرفین به آن را بررسی کنیم. علاوه بر این، تاثیرات منطقهای توافقنامه صلح و نگاه به آن از منظر همسایگان، ذینفعان و بازیگران بانفوذ در افغانستان را نیز تحلیل میکنیم.
A historic agreement between the Taliban and the United States in
Doha, Qatar after many difficulties and several rounds of negotiations
in February 2020 was signed. The agreement ended an 18-year
conflict between the two sides and provided a bright horizon for
Afghanistan's future. The main focus of the agreement, which is the
prelude to the Afghan-Afghan talks, is to schedule the withdrawal of
U.S troops from Afghanistan and to ensure that the Taliban do not
turn Afghanistan into a base for international terrorism. The issues
and problems created after the signing of the agreement have created
ambiguities about its prospects and future. In this descriptiveanalytical
article, we intend to examine the nature of this agreement
and the goals and approaches of the parties to it. Besides, the regional
implications of the peace agreement and its perspective from the
perspective of Afghanistan's neighbors, stakeholders, and influential
actors will be analyzed.
ملخص الجهاز:
در این نوشتار به دنبال پاسخ به سؤالهای زیر هستیم: ماهیت این توافقنامه چیست و چه تأثیری بر آینده افغانستان خواهد داشت؟ رویکرد و اهداف طرفین اصلی توافق یعنی طالبان و آمریکا به آن چگونه است؟ با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی افغانستان و اهمیت آن برای کشورهای همسایه، تأثیرات منطقهای این توافقنامه به چه صورت است و رویکرد همسایگان و کشورهای ذینفوذ در افغانستان در قبال این توافقنامه چیست؟ در پاسخ به این سؤالها این فرضیه مطرح میشود که اجرای این توافقنامه و تکمیل آن به صورت یک گفتوگوی بینالافغانی و رعایت نکات مورد توجه گروههای مختلف در این کشور میتواند نویدبخش آیندهای روشن برای صلح و ثبات در افغانستان و تأمینکننده منافع قدرتهای مختلف منطقهای و بینالمللی باشد.
بهرغم تلاشهای صورتگرفته در دوران پساطالبان به منظور ریشهکنی تروریسم و ایجاد صلح و ثبات در افغانستان، نفوذ طالبان در مناطق مختلف افغانستان گسترش یافت، به طوری که این گروه در حال حاضر در قویترین موقعیت خود در دوره پساسقوط قرار دارد.
از این رو با توجه به روابط روسیه با طالبان و دولت افغانستان، اجرایی شدن کامل توافق صلح بین آمریکا و طالبان و خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را باید دستاورد مهمی برای مسکو قلمداد کرد.
چین به دنبال حل و فصل مشکلات سیاسی افغانستان با حضور همه نیروهای داخلی و خارجی است؛ از این رو برای بازگرداندن امنیت در افغانستان نه تنها از متحد دیرینه خود، یعنی اسلامآباد و دولت مرکزی افغانستان، کمک میگیرد، بلکه به حمایت ایران و روسیه نیز امیدوار است.