خلاصة:
روابط ایران و لیبی از بدو انقلاب تاکنون فراز و نشیبهایی داشته است و چندی از عوامل باعث همگرایی و چندی باعث واگرایی در روابط دو کشور شده است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از نظریه واقعگرایی ساختاری، چرایی گسترش روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و لیبی و نیز علل تزلزل و واگرایی در روابط دو کشور را مورد بررسی قرار میدهد. در این راستا با تحلیل وقایع در مقطع بعد از انقلاب اسلامی، در مییابیم که گسترش روابط سیاسی بین جمهوری اسلامی ایران و لیبی نتیجه تحولات بینالمللی و منطقهای بوده که موجب همگرایی بیشتر دو کشور شده است. شاهد این مدعا مبارزه هردو کشور با سلطه ایالات متحده بر نظام بینالملل و حمایت لیبی از مواضع ایران در جنگ تحمیلی میباشد
beginning of the revolution, and there have been some factors at work in creating a number of convergence and divergence between the two countries. Based on the theory of Structural Realism, this study tries to examine the reasons for the expansion of the ties between the Islamic Republic of Iran and Libya as well as the causes of instability and divergence between the two countries. Following the analysis of events in post-revolution era, we find out that the expansion of relations between the countries is the result of international and regional developments which has led to more convergence. As an example to this claim, one can refer to both countries’ struggle with the United States’ domination over the international system and Libya’s support from Iran’s position during the imposed war
ملخص الجهاز:
در اين راستا با تحليل وقايع در مقطع بعد از انقلاب اسلامي، در مييابيم که گسترش روابط سياسي بين جمهوري اسلامي ايران و ليبي نتيجه تحولات بين المللي و منطقه اي بوده که موجب همگرايي بيشتر دو کشور شده است .
قذافي براي اعلام حمايت خود از انقلاب ، هيأت هايي را به ايران فرستاد و طي مذاکره با دولت موقت ، برقراري روابط سياسي دو جانبه مورد تأکيد قرار گرفت و تا امضاي يادداشت تفاهم کميسيون مشترک، سفرها و ديدارهاي متعددي بين دو کشور صورت گرفت .
(يوسف نژاد،١٣٨١: ٨٨) از سال ١٣٦٠ به اين سو روابط سياسي و اقتصادي دو کشور به شکل مستمر رو به گسترش بوده و مقامات دو کشور ديدارهاي متقابل از ليبي و جمهوري اسلامي ايران داشته و قراردادهايي نيز در قالب اجلاس هاي کميسيون امضا گرديده است .
عوامل موثر بر همگرايي جمهوري اسلامي ايران و ليبي ١) ديدگاه هاي ضد امپرياليستي ٣٧ مهمترين عامل در گسترش روابط سياسي ايران و ليبي پس از انقلاب ديدگاه هاي ضد امپرياليستي دو کشور و مبارزه با سلطه ايالات متحده بر نظام بين الملل ميباشد (يوسف نژاد، ١٣٨١: ٨٣).
(عليياري، ١٣٨٩: ١٤٨) بر اين اساس حمايت قذافي از پيروزي انقلاب و نظام جمهوري اسلامي و بنيانگذار آن در مقاطع مختلف و همچنين حمايت از اشغال سفارت آمريکا در تهران يکي از مهمترين مواضع مشترک دو کشور است که باعث همگرايي در روابط دو کشور شده بود.