بررسی استعاره‌های مفهومی «زن» در شعرهای فروغ فرخزاد مقالة

مطالعات زبان و ادبیات غنایی پاییز 1394، سال پنجم - شماره 16 (‎12 صفحة - من 25 إلی 36 )

الکلمات المفتاحية: استعاره نقش متعارف فروغ فرخزاد خلاق دیدگاه شناختی

خلاصة:

در دیدگاه شناختی، اساس استعاره‌سازی تنها بر بنیاد شباهت نیست و استعاره، ریشه در اندیشه و ذهن و ادراک انسان دارد و استعاره‌های مفهومی، درک جدیدی از تجربه را برای انسان میسّر ساخته و معنای تازه‌ای به آنها می‌دهد. در حقیقت، تجربه به مثابه یک اصل محسوب می‌شود که مفاهیم محیطی، طبیعی یا فرهنگی و دیگر مفاهیم موردنظر شاعر و یا نویسنده را به‌واسطۀ قلمروهای مقصد و مبدأ توضیح می‌دهد. به این ترتیب، پژوهش متون و نوشته‌ها با رویکرد شناختی در زمینۀ استعاره، می‌تواند ما را به شناخت لایه‌های ذهنی و انگیزه‌های گزینشی استعاره‌ها راهنمایی کند. در این مقاله، استعاره‌های با قلمرو مقصد «زن» در اشعار فروغ فرخزاد، با توجه به دیدگاه شناختی بررّسی می‌شود و سپس به کاوش استعاره‌ها با توجه به نقش‌های «مادری»، «همسری» و «معشوقی/عاشقی» با توجه به قلمروهای مبدأشان می‌پردازیم و سرانجام میزان خلاق یا متعارف بودن استعاره‌ها را بررّسی می‌کنیم.

ملخص الجهاز:

آن بخش از طرحواره‌های استعاری که قلمرو مقصد زن را با توجه به نقش «همسری» در قلمروی مبدأهای گوناگون نگاشت یافته است، بیانگر سه گونه موضع‌گیری فروغ در این مورد است: 1- بیان نارضایتی شاعر از وجود همسری که دست و پای او را بسته و او را مثل پرنده‌ای اسیر قفس کرده و بال پرواز او را شکسته است و شاعر با صراحت او را موجودی خودخواه خطاب می‌کند و از او می‌خواهد که از این قفس تنگ و نفس‌گیر رهایش کند: - بیا ای مرد ای موجود خودخواه/ بیا بگشای درهای قفس را/ اگر عمری به زندانم کشیدی/ رها کن دیگرم این یک نفس را (اسیر/ 93) - ای سینه در حرارت سوزان خود بسوز/دیگر سراغ شعلة آتش ز من مگیر/ می‌خواستم که شعله شوم سرکشی کنم/ مرغی شدم به کنج قفس بسته و اسیر (اسیر/ 88) - منم آن مرغ، آن مرغی که دیریست/ به سر اندیشة پرواز دارم/ سرود ناله شد در سینة تنگ/ به حسرت‌ها سرآمد روزگارم (اسیر/94) - اکنون منم که خسته ز دام فریب و مکر/ بار دگر به کنج قفس رو نموده‌ام/ بیا بگشای در که در همه دوران عمر خویش/ جز پشت میله‌های قفس خوش نبوده‌ام (اسیر/ 124) - بیا بگشای در تا پر گشایم/ به سوی آسمان روشن شعر/ اگر بگذاری‌ام پرواز کردن/ گلی خواهم شدن در گلشن شعر (اسیر/96) 2- بیان کلی است که از یکی شدن او با طبیعت سخن می‌گوید و با حسرت از برخی اتفاقات جفت جویی که در ذات طبیعت وجود دارد یاد می‌کند و با اندوه و تحسر آرزو می‌کند که ای کاش جای آن پرنده‌ای بود که با آمدن بهار به دنبال جفت خود می‌گردد و آن زمانی که کسی را جفت و همراه خود نمی‌بیند، آرزو می‌کند که ای کاش جای آن پرستوهای عاشقی بود که همة عمرشان با هم سفر می‌کنند و پیوسته از تنهایی و بی‌کسی خود می‌گوید.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک