خلاصة:
یکی از مکاتب جدید در حوزه زبان شناسی، زﺑﺎن ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ است که به بررسی رابطه میان زبان انسان، ذهن او، تجارب اجتماعی و فیزیکی او میپردازد. از باورهای پیروان این مکتب این است که زبان، الگوهای اندیشه و ویژگیهای ذهن انسان را منعکس میکند. بنابر این مطالعه زبان، مطالعه ی الگوهای ذهنی سخنگویان آن است. بحث طرحوارههای تصویری از ساختهای مورد توجه در پژوهشهای معنی شناسی شناختی است. تجربیات انسان از جهان خارج ساختهایی در ذهن او پدید میآورد که آنها را به زبان خود انتقال میدهد تا بتواند مفاهیم مجرد و انتزاعی را در قالب آنها بیان کند، این ساختهای مفهومی همان طرحوارههای تصویریاند. در این مقاله سعی شده با نگرشی شناختی به بررسی مفهوم «عشق»، به عنوان یکی از جنبههای اصلی تفکر سعدی، در گلستان پرداخته شود. از این رو نخست تعریفها و توصیفهای سعدی درباره عشق استخراج و سپس در چارچوب مهمترین طرحوارههای تصویری یعنی، طرحوارههای حجمی، حرکتی و قدرتی به بررسی معنایی آن از طریق تحلیل محتوا اقدام شد و نتیجه ی آن چنین به دست آمد: سعدی از طرحواره ی حجمی برای بیان مفهوم استعاری «عشق دریاست»، از طرحواره ی حرکتی برای بیان «عشق سفر است» و از طرحواره ی قدرتی برای بیان «عشق سلطان است» استفاده کرده است. و از این طریق توانسته عشق و ملزومات آن را به صورت پدیدههایی عینی و ملموس قابل درک کند.
One of the new schools in the field of linguistics, cognitive linguistics, which examines the relationship between human language, his mind, he pays physical and social experiences. The beliefs of the followers of this school is that of language, thought patterns and reflects the characteristics of the human mind. The study of language is the study of mental models spokesman. Discussion image schemas is interseting infrastructure in the studies of cognitive semantics. Human experience of the outside world, making creates in her infrastructure of mind that they convey in their own language To express abstract concepts in the form of their. This image schemas have the same conceptual structures. In this paper we examine the cognitive concept of "love" as one of the main aspects of thinking Saadi in Golestan be addressed. The Prime definitions and descriptions Saadi About Love were produced in the framework of the image schemas, path schema, Force schema meaning the motion and it was through content analysis. As a result, it was: Saadi v schema metaphor to express the concept of "love is sea", the schema of motion to express "Love is Travel" and the scheme of power to express "love is king" is used. And the requirements for it to be able to love and understand the objective phenomena.
ملخص الجهاز:
تجربيات انسان از جهان خارج ساخت هايي در ذهن او پديد مي آورد که آنها را به زبان خود انتقال مي دهد تا بتواند مفاهيم مجرد و انتزاعي را در قالب آنها بيان کند، اين ساخت هاي مفهومي همان طرحواره هاي تصويري اند.
کليد واژه ها: معني شناسي شناختي ، طرحواره هاي تصويري، گلستان سعدي ، عشق ١- مقدمه : انديشمندان حوزه يزبان شناسي براي زبان جنبه هاي فراواني قائل شده اند : ايجاد ارتباط، بيان افکار و احساسات، ايجاد هويت و غيره از اين جنبه هاست ( باطني ،١٣٨٥: ٩).
و تحت تأثير تجربه ي فيزيکي، حرکت ، اعمال نيرو، در هم شکستن موانع ، عمل و عکس العمل ، ماهيت ظرف و مظروفي پديده ها، چرخش ، ارتباط، دوري و نزديکي و جهت شکل مي گيرند که در حقيقت الگوهاي ادراکي و پيش مفهومي اند که در مراحل بعد، انسان آنها را در حوزه هاي انتزاعي وارد مي کند تا بتواند مفاهيم مجرد ذهني را در قالب اين طرحواره ها بيان کند(صفوي، ١٣٨٢) .
سعدي ٢٦ بار از طرحواره ي قدرتي براي بيان مشکلات و موانع مسير عاشقي و نحوه ي برخورد عاشق با اين موانع استفاده کرده که نتيجه ي انتساب مفاهيم ذهني حاصل از تجربه هاي اکتسابي او از جهان خارج به مفهوم انتزاعي عشق و رابطه ي عاشقانه است .
اين پژوهش از طريق بررسي و کاربست طرحواره هاي تصويري بکار رفته در باب پنجم گلستان مشخص کرد سعدي براي انتقال و قابل درک کردن مفهوم انتزاعي عشق ، از طرحواره هاي تصويري استفاده کرده است .