خلاصة:
هر چند که ایران در تولید گل و گیاهان زینتی مزیتهای فراوانی دارد، ولی چالشها و نارساییهایی مانند نوسان فصلی قیمتها، نقص اطلاعات بازار، ناکارایی شبکهی بازاریابی و سرانجام نبود تعادل عرضه و تقاضا و ضایعات زیاد، بر بازار سنتی این محصولات حاکم است. در این مطالعه به مقایسهی این بازار با شرایط حضور بازار حراج گل پرداخته شده است. در این راستا، گل رز شاخهبریده و استان اصفهان به ترتیب به عنوان محصول و منطقهی مطالعه انتخاب شد. نمونهی مورد مطالعه در برگیرندهی عوامل گوناگون بازاریابی شامل تولیدکننده، واسطهها، عمدهفروش و خردهفروش بود که اطلاعات آنها در طول سال 1387 جمعآوری شد. همچنین، اطلاعات مرتبط با بازار حراج گل به دلیل نبود این گونه بازارها برای گل و گیاه در داخل کشور، بر اساس تجارب جهانی به دست آمده از تشکیل این بازار و تطبیق این شرایط با وضعیت جاری بازار داخلی، شبیهسازی و در پایان، قیمتهای پیشنهادی گل رز در این بازار، براساس قواعد تیوریهای بازی در بازارهای حراج هلندی برآورد شد. برای مقایسهی دو بازار سنتی و حراج گل رز، از معیارهای اقتصادی و بازاریابی استفاده شد که مهمترین آنها حاشیه و کارایی بازاریابی بود. نتایج مطالعه نشان داد که با تبدیل بازار سنتی به بازار حراج گل، کل حاشیهی سود عوامل بازاریابی به میزان معناداری افزایش خواهد یافت و معیارهای بازاریابی اصلاح میشود. پیشبینی میشود که اصلاح این معیارها با طراحی بازار حراج برای دیگر انواع گل و نقاط مختلف کشور، منافع بیشتری را به همراه داشته باشد. در این خصوص، سرمایهگذاری در بازارهای حراج نه تنها برای گل رز شاخهبریده بلکه برای تمامی انواع گلها توسط ارگانهای دولتی و بخش خصوصی توصیه میشود. به این ترتیب، ایران خواهد توانست موقعیت تجاری خود را در بازار جهانی گل و گیاهان زینتی ارتقا دهد.
Although Iran has many advantages in producing flowers, the traditional markets of cut flower suffer from a lot of challenges and insufficiencies such as price season fluctuation, fault in market information, inefficiency in marketing network and finally, disequilibrium of supply and demand and high loss of flowers. This study compares the two market structures that are traditional and auction markets. Herein, cut-rose flower and Esfahan province were selected as the product and the study area respectively. Study sample was contained the various marketing factors including producer, middleman, wholesaler and retailer whose information were collected during the periods of 2008-2009. Also, information related to flower auction market due to lack of this market within the country were simulated based on global market experiences and adjusting these conditions with the current domestic market. Finally, rose-flower prices in this market were estimated based on the rules of game theories in Dutch auction markets. Economic and marketing criteria were used for comparing the traditional and auction markets for rose flower. The most important of these criteria are marketing margin and efficiency. The results revealed that by switching cut rose traditional market to an auction design, total gain margin of marketing factors significantly increase and marketing criteria improve. Such criteria are expected to exhibit further gains by designing auction markets for various types of flowers in different places of the country. In this context, we recommend investing on auction market not only for cut-rose but also for all cut-flowers to be encouraged by the government agency and private sectors. Thus, Iran will be able to improve its commercial situation in the global market of flower and ornamental plants.
ملخص الجهاز:
بررسی اثرات توسعه ی بازار حراج گل و گیاهان زینتی بر منافع عوامل بازاریابی در ایران: مطالعه ی موردی بازار گل رز شاخه بریده در اصفهان علیرضا نیکوئی و محمد بخشوده * تاریخ دریافت : ١٣٨٨/٦/٣٠ تاریخ پذیرش: ١٣٨٩/٢/٢٨ چکیده هر چند که ایران در تولید گل و گیاهان زینتی مزیت های فراوانی دارد، ولی چالش ها و نارساییهایی مانند نوسان فصلی قیمت ها، نقص اطلاعات بازار، ناکارایی شبکه ی بازاریابی و سرانجام نبود تعادل عرضه و تقاضا و ضایعات زیاد، بـر بـازار سنتی این محصولات حاکم است .
هم چنین امکان تولید و عرضه ی محـصولات متنـوع و مـورد نیـاز بازار در زمانهای مختلف سال با کم ترین هزینه و برخورداری از شرایط مساعد بـرای افـزایش کیفیت محصولات تولیدی از جمله آفتاب درخشان و ساعات آفتابی بالا درکشور که مـیتوانـد سبب افزایش کیفیت ظاهری گل های تولیدی ایران شود، باعث شده که ایـران در تولیـد گـل و گیاهان زینتی نسبت به دیگر کشورهای جهان از مزیت قابل توجهی برخوردار باشد.
با توجه به مزیت های گفته شده در خصوص ایجاد بـازار حـراج گـل در مقایسه با بازار سنتی ایران، این مطالعه به بررسی اثرات اقتصادی حضور بازار حراج و نتایج آن بر اصلاح معیارهای بازاریابی گل در ایران پرداخته است .
مقایسه ی هزینه ها، درآمدها و حاشیه ی سود مرحله ی عمدهفروشی گل رز در دو بازار سنتی و حراج در دورههای مختلف (به تصویر صفحه رجوع شود) ماخذ: یافته های تحقیق پس از مرحله ی عمدهفروشی، در بـازار سـنتی ایـران، گـل از راههـای مختلـف بـه دسـت خردهفروش و از آنجا به دست مصرف کنندهی داخلی میرسد.