خلاصة:
اتخاذ هریک از سیستمهای مختلف اقتصاد سیاسی در کشورهای گوناگون، دستاوردهای اقتصادی و سطوح متفاوتی از توسعهیافتگی را در پی دارد. دو کشور همسایه آفریقای جنوبی و زیمبابوه واقع در جنوب قاره آفریقا، با وجود اشتراکات فراوان در عرصههای گوناگون انسانی و طبیعی، موقعیتی کاملا متفاوت از نظر اقتصادی و سطح توسعهیافتگی دارند. بررسی اقتصاد سیاسی دو کشور نشان میدهد؛ زیمبابوه از سال 1980 میلادی و توسط رابرت موگابه؛ اقتصاد مارکسیستی را در پیش گرفته و از اوایل قرن 20، سیستم اقتصادی لیبرالی در آفریقای جنوبی حاکمیت دارد. مقاله پیشرو با روش توصیفی- تحلیلی، در پی پاسخگویی به این سوال است که عامل اصلی تفاوت در سطح توسعهیافتگی بین دو کشور همسایه آفریقایی کدام است؟ مبتنی بر این سوال، فرضیه مطروحه این است که تفاوت زیمبابوه و آفریقای جنوبی از نظر توسعه، به علت اتخاذ اقتصادهای سیاسی مختلف میباشد. یافتهها نشان میدهد که تداوم توسعه اقتصادی آفریقای جنوبی در پی ادامه اقتصاد لیبرالی قبل از دوران آپارتاید در بعد از 1994 با اجرای برنامههای هفتگانه اقتصادی لیبرالیستی از جمله؛ افزایش نقش نظارتی و کاهش نقش مداخلهای دولت، اجرای برنامههای توسعه تولید صنعتی، توسعه اقتصادهای محلی و ابتکار مشارکت از یکسو و تفاوت و بهبود چشمگیر در پارامترهای اقتصادی و انسانی زیمبابوه همچون تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی، بیکاری، امید به زندگی و... در اثر اجرای اقتصاد سیاسی بازار آزاد نسبت به دوران حاکمیت اقتصاد مارکسیستی (2008-1980) از سوی دیگر، فرضیه فوق را تایید میکند.
The adoption of each of the different systems of political economy in different countries leads to different levels of economic achievements and development. Neighboring South Africa and Zimbabwe, located in southern Africa, have completely different positions in terms of economy and level of development despite their commonalities in various human and natural fields. An examination of the two countries' political economics shows that Zimbabwe has been a Marxist economy - led by Robert Mugabe - since 1980 and that the liberal economic system has prevailed in South Africa since the early 20th century. Using a descriptive-analytical method, the present article seeks to answer the question that “what is the main reason for the difference in the levels of development between these two neighboring African countries?” Based on this question, the hypothesis is that the difference between Zimbabwe and South Africa in terms of development is due to the adoption of different political economies. The findings show that continuing South Africa's economic development following the liberal economy, before apartheid and after 1994, with the implementation of the Seven Liberal Economic Programs - including increasing the supervisory role and reducing the role of government intervention, implementation of industrial production development programs, development of local economies and participation initiative - on the one hand, and significant differences and improvements in Zimbabwean economic and human parameters such as GDP, economic growth, unemployment, life expectancy, etc. due to the implementation of free market political economy compared to the Marxist economy (1980-2008) on the other hand, confirm the above hypothesis.
ملخص الجهاز:
با به قدرت رسیدن «رابرت موگابه»، وی اقتصاد سیاسی مارکسیستی را انتخاب کرده و سیاستهای تصدیگرایانه دولتی را برای نزدیک به سه دهه حکمفرما ساخت که در این شرایط این کشور به یکی از عقب ماندهترین واحدهای سیاسی جهان از نظر توسعه تبدیل شده و یکی از بزرگترین نرخهای تورم تاریخ جهان را به خود اختصاص داد، از سال 2020 گرایش اقتصادی دولت به سمت اقتصاد بازار آزاد چرخید و بدنبال آن نشانگرهای توسعه در زیمبابوه بهبودی چشمگیری یافت.
«آفریقای جنوبی» از سال 1994 و روی کارآمدن سیاهپوستان، اقتصاد سیاسی لیبرالیستی را که از زمان ورود اروپائیان (ابتدا مرکانتلیستی و از اوایل قرن نوزده سرمایهداری) بر این کشور رایج بود را ادامه داد و براساس معیارهای اقتصادی همچون بازار مالی توسعه یافته، ارتباطات، انرژی، حمل و نقل، بازار سهام و توان درآمدی بالا، از کشورهای پیشرو محسوب میشود.
به منظور مقایسه بین عملکرد اقتصاد لیبرالیستی و مارکسیستی قبل و بعد 1980، نگاهی به برخی شاخصهای اقتصادی دو دوره زمانی یاد شده (1980 و 2008 بعنوان نقطه اوج وخامت اقتصادی) میاندازیم: جدول4) مقایسه برخی شاخصهای اقتصادی توسعه زیمبابوه در سالهای 1980 و 2008 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (Kadzere, 2008) در پارامترهای انسانی نیز، بعنوان نمونه نرخ امید به زندگی در 1980، 61 سال بود که این رقم در سال 2008 به 51 سال کاهش پیدا کرده است (www.