خلاصة:
بیان احساسات شخصی در مفهوم گسترده آن در قالب نظم و نثر در دورههای مختلف همواره مورد توجه شاعران و نویسندگان ادب فارسی قرار گرفته است. احساسات شخصی اعم از نرمترین تا درشتترین آنها در دایره ادب غنایی میگنجد. رمان یکی از انواع ادبی و نوع ادبی غالب در عصر حاضر است که پتانسیل و فضای لازم برای خلق و آفرینش مفاهیم غنایی را در خود دارد. رمان شوهر آهوخانم نوشته علیمحمد افغانی و اولین اثر شناخته شده به سبک رئالیسم در ادبیات فارسی میباشد. در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده تا با بهرهگیری از شیوه توصیفی-تحلیلی، انواع مفاهیم غنایی در این رمان مورد بررسی قرار گیرد. مفاهیم غنایی در رمان شوهر آهوخانم بیشتر به صورت وصف، عشق و محبت، غم و اندوه، خشم و نفرت، شادی و امیدواری و موسیقی و رقص نمود پیدا کرده است. نویسنده از این مفاهیم در جهت توصیف فضا، حالات روحی شخصیتهای داستان و اثرگذاری بیشتر بر مخاطب بهره گرفته است.
ملخص الجهاز:
بررسي مفاهيم غنايي در رمان شوهر آهوخانم گلاله مرادي ١(نويسنده مسئول ) دانشجوي دکترا زبان و ادبيات فارسي، دانشکده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه اروميه ، اروميه ، ايران 2 عبدالناصر نظرياني استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي، دانشکده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه اروميه ، اروميه ، ايران 3 محمد امير عبيدي نيا دانشيار گروه زبان و ادبيات فارسي، دانشکده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه اروميه ، اروميه ، ايران تاريخ دريافت :١٤٠٠/١/١٥ تاريخ پذيرش :١٤٠٠/٦/٤ چکيده بيان احساسات شخصي در مفهوم گسترده آن در قالب نظم و نثر در دوره هاي مختلف همواره مورد توجه شاعران و نويسندگان ادب فارسي قرار گرفته است .
با توجه به اين تعريف هر آنچه که احساسات و عواطف شاعر يا نويسنده را با زبان ادبي بيان کند، در حيطه ادب غنايي ميگنجد و مفاهيم آن بسيار گسترده ميباشد ((در شعر فارسي، ادب غنايي به صورت داستان ، مرثيه ، مناجات ، بث الشکوي و گلاييه ، تغزل و در قوالب غزل ، مثنوي، رباعي، دوبيتي و حتي قصيده مطرح ميشود)) (همان : ١٢٨).
وصف شخصيت هاي داستان (غير از معشوق ) افغاني در توصيف بيشتر شخصيت هاي داستان از بيان غنايي و آرايه ادبي تشبيه بهره مي - جويد به عنوان مثال دختر کوچکي که تنها يکبار در داستان ظاهر ميشود را اينگونه توصيف ميکند: «دختري بود مانند عروسک هاي پشت جعبه آينه سفيد و زيبا، ظريف و با لباس هاي آنقدر تميز و قشنگ که گويي مادرش با شکفته شدن اولين گل هاي بهاري همان روز صبح از ميان باغچه پيدايش کرده است .