خلاصة:
لغت نامه د هخد ا که با زحمت بسیار و تلاش خستگی ناپذیر و اهتمام شبانه روزی چند ین سالۀ بزرگ مرد انی چون علی اکبر د هخد ا و د یگران تد وین شد ه است؛ بد ون ترد ید یکی از باارزش ترین منابع د ر عرصۀ تحقیق و پژوهش می باشد . به د لیل حجم زیاد و گسترد گی بسیار بالای کار، شاهد راه یافتن تعد اد ی اشتباه، اغلاط مطبعی، ایراد ها، خطاها، کاستی ها د ر این اثر سُترگ می باشیم. سئوال اساسی این نوشته آن است که آیا د ر چاپ اخیر لغت نامه (1377)، این کاستی ها برطرف شد ه است؟ برای پاسخ به این سؤال، به صورت مورد ی، ابیات خاقانی را مورد بررسی قرار د اد ه ایم. نتایج این بررسی که به صورت کتاب خانه ای و به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام یافته است؛ نشان می د هد علی رغم تلاش ویراستاران محترم لغت نامه د هخد ا د ر چاپ اخیر، متأسفانه هنوز ایراد های زیاد ی از جمله ضبط صورت ناد رست ابیات و استفاد ۀ نابجا و ناد رست از ابیات شاهد ذیل مد اخل یا عد م ارتباط شواهد شعری با مد اخل، تحریف ابیات، رد یف ها و قوافی شناخته شد ۀ خاقانی، انتساب ابیات د یگران به خاقانی و برعکس و... باقی است و هنوز مُرتفع نشد ه است.
The Dehkhoda's dictionary, which have been worked out with great effort and tireless effort, and many years of great efforts of great people such as Ali Akbar Dehkhoda and others, are undoubtedly one of the most valuable and prestigious resources in the field of research and research. Due to the large amount of work and the extremely high workload, we naturally see a huge amount of mistakes, errors, defects, errors, defects, defects in this great work. The basic question of this article is whether these shortcomings were resolved in the recent edition of the Dictionary of Languages (1377). In order to answer this question, we have examined the khabini's abilities. This writing has been done in a descriptive-analytical way. The results of this survey show that, despite the efforts of the editors of the Dehkhoda dictionary in recent publication, unfortunately, there are still many misunderstandings, including incorrect recording of errors, and inappropriate and incorrect use of the following issues of interference or lack of connection with poetic evidence Interference, distortion of Khayqani's known verses, rows, and pillars, the assignment of others to Khaghani and vice versa ... and still remains to be resolved.
ملخص الجهاز:
نتايج اين بررسي که به صورت کتاب خانه اي و به شيوة توصيفي - تحليلي انجام يافته است ؛ نشان مي دهد علي رغم تلاش ويراستاران محترم لغت نامه دهخدا در چاپ اخير، متأسفانه هنوز ايرادهاي زيادي از جمله ضبط صورت نادرست ابيات و استفادة نابجا و نادرست از ابيات شاهد ذيل مداخل يا عدم ارتباط شواهد شعري با مداخل ، تحريف ابيات ، رديف ها و قوافي شناخته شدة خاقاني ، انتساب ابيات ديگران به خاقاني و برعکس و...
علي اشرف صادقي (١٣٨٨)، در مقاله اي با عنوان «شيوه هاي فرهنگ نويسي در لغتنامه دهخدا»، با بررسي لغت نامه دهخدا، اهمّ دلايل راه يافتن اشکال ها و موارد اشکال را با ذکر شواهدي چند نشان داده است .
٢- بحث و بررسي ابيات خاقاني که ذيل مداخل لغت نامه دهخدا، که درست و بجا ضبط نشده اند، در چند عنوان قابل دسته بندي است که براي اختصار، ناگزير به صورت گذرا به مواردي چند اشاره مي شود: ٢-١- بيت هايي که توضيح هاي آن ها در شاهد مثال نادرست و اشتباه مي باشند: ٢-١-١- در جلد اوّل ، صفحۀ ٤١، ذيل عبارت «آبُ گشاده »، نوشته اند: «آب روان ، ِ ِ شربت يا مرقي سخت کم مايه » و اين بيت را شاهد آورده اند: زر به بهايَ مي چو سيم مکنُ گم آتش بسته مده به آب گُشاده در شعر خاقاني ، مقصود از «آبُ گشاده »، «مي »، است ،َ مجازاً بادة کم کيف ، کم اثر.