خلاصة:
بررسی کتب منثور تاریخی قرون اولیة پیدایش زبان فارسی علاوه بر محتوای تاریخی آنها، از نظر مطالعات سبک‌شناختی و به‌ویژه مختصات ادبی و بلاغی نثر آنها در خور توجه است. حال آن‌که در مطالعات سبک‌شناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. بررسی سبک‌شناختی این نوع از آثار منثور و تطبیق آنها که می‌تواند نشانگر نثر غیرادبی معمول و یا حتی نثر درباری دوره‌های تکوین و تکامل زبان فارسی باشند؛ بر اهمیت و ضرورت تحقیق می‌افزاید. این پژوهش با بررسی ساختار بلاغی تاریخ گردیزی و تاریخ سیستان به روش تطبیقی و به شیوه توصیفی- تحلیلی درصدد برشمردن ویژگی‌های بلاغی این دو کتاب است. مقایسة سبکی این دو اثر نشان می‌دهد هردو کتاب نسبت به نثر کتب هم دورة خود، نثری ساده و روان دارند و این امر می‌تواند به دلیل تأثیرپذیری کتب مذکور از نثر تاریخ بلعمی باشد. از سویی دیگر اهتمام نویسندگان این دو کتاب در نقل تاریخ به زبان ساده از جمله دلایل سادگی و روانی نثر آنها است. از ویژگی‌های ادبی نثر آنها، ایجاز در بیان، عدم کاربرد صنایع بدیع لفظی و آرایه‌های بیانی و کاربرد انگشت‌شمار آرایة‌های بدیع معنوی از جمله استشهاد به آیات و احادیث و تضمین به اشعار فارسی و عربی است.
The history of Sistan and the history of history includes the thought, linguistic and literary features of Persian language.The study of historical books, in addition to their historical content, is also important and necessary in terms of prose rhetorical characteristics. This study, by examining the rhetorical structure of the history of history and the history of Sistan through a comparative and descriptive-analytical method, attempts to highlight the rhetorical features of the historical prose books of the early centuries of the emergence of the Persian language. The comparison of these two works suggests that both are simple and psychic to the books of their period. This is due to the influence of the prose of the history of the history of the history of dialectical history, as well as the efforts of their authors in translating history in plain language. The literary features of prose are the lack of use of verbal and verbal artifacts and array expressions, and the use of a handful of innovative spiritual archetypes of verses and hadiths and assurances of Persian and Arabic poetry in the history of Sistan and briefness.
(
, 
, 
)
