خلاصة:
آیا اشخاص میتوانند پیش از مرگ خویش، ازطریق وصیت، درباره وضعیت حسابهایی که در فضای مجازی برای ایجاد، دریافت، ارسال، انتقال، ذخیره و یا نمایش اطلاعات استفاده میکرده، تصمیم بگیرند و درباره وضعیت آنها پس از مرگ خویش، تعیین تکلیف کنند؟ بهنظر میرسد باتوجهبه ارزش مالی حسابها و اطلاعات موجود در آنها و نیز حاکمیت قاعدة فقهی تسلیط، کاربران این حق را داشته باشند تا در زمان حیات خود، در قالب وصیت، حساب و محتوای آن را جهت اهداف مختلفی برای پس از مرگشان، به اشخاص دیگر انتقال داده و یا مدیریت آنها را به دیگری بسپارند. بااینحال، بسیاری از شرکتهای ارائهدهنده خدمات حسابهای مجازی با استفاده از خلأ قانونی موجود، به بهانههای مختلف از قبیل نقض حریم خصوصی کاربران و یا غیرقابلانتقال بودن حساب و محتوای آن، در مقابل وصیت کاربران مقاومت نشان میدهند. باتوجهبه خلأ قانونی موجود در نظام حقوقی ایران و بسیاری از کشورهای دیگر در تعیین تکلیف سرنوشت حسابهای مجازی پس از مرگ کاربران و همچنین کاستی ادبیات حقوقی دراینزمینه، در این پژوهش تلاش شده تا امکان و اعتبار وصیت شخص نسبت به حساب مجازی و اطلاعات مندرج در آن موردِمطالعه قرار گیرد. بررسی این مسئله و بهکارگیری قواعدِ حقوقی در تحلیلِ آن ما را به این نتیجه میرساند که کاربران با رعایت شرایط خاصی میتوانند درباره اطلاعات مندرج در حساب خویش وصیت کنند و چنین وصیتی معتبر و نافذ خواهد بود.
Can users decide on the status of the accounts he used in cyberspace to create, receive, send, transfer, store or display information, after their death, through a will? It seems that due to the financial value of the accounts and the information contained therein, as well as the rule of jurisprudence of dominance, users have the right to transfer the account and its content or leave their management to other in the form of a will for various purposes. However, many digital account service companies use existing legal loopholes to resist users 'wills under various pretexts, such as violating users' privacy or the non-transferability of the account and its contents.Considering the legal gap in Iranian legal system and many other countries in determining the fate of digital accounts after the death of users and also the insufficiency of the legal literature in this field, this study, attempts to examine the possibility and validity of a person's will to the digital account and information. Assessing the issue and applying legal rules leads us to the conclusion that users can make a will about the information contained in their account under particular circumstances, and such a will would be valid.
ملخص الجهاز:
کاربر تا زمانی که خود زنده است ، طبیعتاً حساب خویش را مدیریت کرده و می تواند تصرفات گسترده ای را البته در حدود توافق نامه منعقد شده بین او و شرکت ارائه دهنده خدمات حساب ، انجام دهد؛ اما پس از مرگ کاربر، چه سرنوشتی در انتظار حساب مجازی کاربر متوفی و اطلاعات موجود در آن خواهد بود؟ قطعاً، یکی از پاسخ های محتمل به این پرسش ، انتقال حساب و اطلاعات ، به وراث کاربر ازطریق ارث خواهد بود که این موضوع ضمن تحقیق دیگری بررسی شده است .
حال ، باید به این پرسش پرداخت که آیا چنین وصیتی معتبر است یا خیر؟ در پذیرش اعتبار این وصیت ، ابهامات عدیده ای قابل طرح است : نخست ، باتوجه به لزوم مالیت موصی به و تعلق آن به موصی ، آیا حساب و اطلاعات مندرج در آن را می توان مال به شمار آورد؟ آیا تعلق مالکیت آنها به کاربر، قابل پذیرش است ؟ پیش از پاسخگویی به این پرسش ها، باید رویکردی شفاف نسبت به سرنوشت حساب های مجازی پس از مرگ کاربر اتخاذ نمود.
2. Maria Perrone, “What Happens When We Die: Estate Planning of Digital Assets,” Commlaw Conspectu 21(2012): 186.
John Conner, “Digital Life After Death: The Issue of Planning for a Person’s Digital Assets After Death,” Texas Tech School of Law Legal Studies Research Paper 3(2011): 303.
Evan Carroll and John Romano, your digital afterlife: When Facebook, Flickr and Twitter are your estate, what’s your legacy?
“Inactive account manager” Google, Accessed July 11, 2020, https://www.