ملخص الجهاز:
"در این مقاله،ابتدا هنر مذهبی تمدن درهء سند را بررسی میکنیم و سپس به مذهب هند و آریاییها و جانشین آنان و نیز تأثیر آن بر پیشرفت هنر هندو میپردازیم.
بیشتر مناطق شهری تمدن سند حفاری شده و کوششهایی برای یافتن و دریافتن مذهب و هنر آنجا انجام گرفته است.
از آنجایی که در متن حاضر،بعضی موراد اشاره شده حاکی از پیشگوییهایی دربارهء هندوئیسم است،بنابراین نگاهی خواهیم افکند به مثالها و نمونههایی که در هنر هندو به این موارد مهر تأیید میزنند.
آنچه امروز نمایانگر هنر مذهبی-به فرض مذهبی بودن-آنان است و میتوان به آن استناد کرد،فقط چند اثر بازمانده از آن دوران است،که مهمترین آنها چندین مهر، شمار کمی مجسمههای سنگتراش مینیاتور و تعداد نسبتا زیادی شکلهای سفالین است.
مدرک دیگر در تأیید این ادامه و پیوستگی،میتواند همان چند مهری باشد که بر روی آنها شکل انسان نقش شده است.
برای نمونه،بر روی یکی از این مهرها نقشی حک شده است که بسیاری از مشخصههای شیوا را در خود دارد.
در وداها به مذهب ودایی اشاره شده،اما از هنر مذهبی ودایی سخنی به میان نیامده است و شاهدی برای شناسایی ساکنان شمال هندوستان وجود ندارد.
خدایانی که در ودا از آنها نام برده شده است از نوع هند و اروپاییاند و مشخصههایی دارند که دیگر خدایان مردم آن سرزمینها،همچون ایرانیان،یونانیان و رومیان نیز به آنها موصوفند.
ادای وظیفه،بدون در نظر گرفتن عواقب آن،از آرزوهای هرفرد،بسیار مهمتر است؛ نیز دربارهء ادامه یافتن شرایط موجود تأکید شده و این موضوع تأثیری دیرپای بر پیشرفت تمدن هندو داشته است."