خلاصة:
قانون آیین دادرسی مدنی در ماده 483 به داوران این حق را داده است که در صورت اجازه صریح طرفین اختلاف، داوری را به صلح خاتمه دهند. در خصوص ماهیت داوری با اختیار صلح میان حقوقدانان اختلاف است، بیشتر حقوقدانان، داوری با اختیار صلح را از نوع داوریهای دوستانه میدانند؛ اما در حقیقت قانونگذار به داور اجازه داده است که عقد صلح را منعقد کند. بر اساس این حق، داور به عنوان نماینده طرفین با توجه به شرایط عمومی قراردادها و شرایط عقد صلح عمل میکند؛ نتیجه کار او به صورت صلحنامهای است که میان طرفین منعقد میشود. در نتیجه داوری با اختیار صلح ماهیتی متفاوت از داوری دوستانه دارد. در این پژوهش تلاش شده که ماهیت حقیقی داوری با اختیار صلح آشکار شود و با روشن شدن مفهوم ماده 483 قانون آیین دادرسی مدنی قلمرو وظایف و عملکردهای داور تعیین گردد.
Article 483 of the Code of Civil Procedure gives the arbitrators the right to terminate the arbitration peacefully if the parties to the dispute expressly consent. There is disagreement among jurists about the nature of arbitration; most jurists consider arbitrary arbitration to be a kind of friendly arbitration; but in fact, the legislature has allowed the arbitrator to enter into a peace treaty. Under this right, the arbitrator acts as the representative of the parties in accordance with the general terms of the contracts and the terms of the peace agreement; the result of his work is a peace treaty that is concluded between the parties. As a result, arbitrary arbitration is of a different nature from friendly arbitration. In this study, an attempt has been made to reveal the true nature of arbitration with the authority of peace and to clarify the meaning of Article 483 of the Code of Civil Procedure to determine the scope of duties and functions of the arbitrator.
ملخص الجهاز:
٤ در توجيه اين نظر به رأيي استناد شده که در آن داور اختيار صلح داشته و عنوان وکالت نيز براي او به کار رفته است ازجمله : رأي شعبه يک ديوان عالي کشور شماره ١٧٧٣ تاريخ ١٣٣١ بيان داشته است : «مادٔە ٦٥٩ قانون آيين دادرسي مدني (مادٔە ٤٨٣ فعلي ) ناظر به صلحي است که داور راجع به دعاوي مطروح در دادگاه و مرجوع به او انجام مي دهد و دادگاه قانونا ملزم به اجراي هر صلح يا اصلاحي که متداعيين يا داور و وکيل اصلاحي نموده باشد، نيست »؛ همچنين گفته شده است که داوري با اختيار صلح ماهيتي دوگانه دارد، در واقع داوراني که اختيار صلح دارند درعين حال وکيل در مصالحه هستند؛ مثل وکيلي که حق صلح و سازش دارد و مي تواند گذشت کند يا قواعد تکميلي را ناديده بگيرد و به عنوان وکيل عمل مي کند؛ لذا داور از يک طرف وکيل و از طرف ديگر داور است ؛ پس داور هم به عنوان وکيل قرارداد صلح منعقد مي کند و هم بر اساس آن رأي صادر مي نمايد.