نقش میانجی هوش معنوی در ارتباط بین نداشتن تقیّد اخلاقی و اعتیاد به شبکه‌های مجازی دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ دوم شهر اردبیل مقالة

سابقه و هدف: شبکه‌های مجازی پرطرفدارترین وسیله برای برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات است که کاربرد گستردۀ آن به اعتیاد به آن منجر شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی هوش معنوی در ارتباط بین نداشتن تقیّد اخلاقی و اعتیاد به شبکه‌های مجازی انجام گرفته است. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان پسر دورۀ‌ دوم متوسطۀ مدارس دولتی شهر اردبیل در سال تحصیلی 99-1398 بود که از میان آنان نمونه‌‌ای به حجم 360 نفر به‌روش نمونه‌‌گیری تصادفی خوشه‌‌ا‌ی چند مرحله‌‌ای انتخاب شد و به پرسش‌نامه‌‌های‌ اعتیاد به شبکه‌‌های مجازی، نداشتن تقیّد اخلاقی و هوش معنوی پاسخ دادند. داده‌ها نیز با شاخص‌‌های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و الگوی روابط ساختاری تحلیل شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که اعتیاد به شبکه‌های مجازی با نمرۀ نداشتن تقیّد اخلاقی و مولفه‌‌های آن ارتباط مثبت و با نمرۀ کل هوش معنوی ارتباط منفی داشت. همچنین هوش معنوی با نمرۀ کل نداشتن تقیّد اخلاقی و مولفه‌‌های توجیه اخلاقی، مقایسۀ سودمند، زبان مدبرانه، جابجایی مسئولیت، پخش مسئولیت و غیرانسانی‌کردن ارتباط منفی داشت (001/0> P). شاخص‌‌های برازش الگو نیز تاثیرنداشتن تقیّد اخلاقی بر اعتیاد به شبکه‌های مجازی را با میانجیگری هوش معنوی تایید کرد. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش‌نداشتن تقیّد اخلاقی و هوش معنوی در اعتیاد به شبکه‌های مجازی به‌ترتیب برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس جهت آگاه‌سازی دانش‌آموزان از عوارض اعتیاد به شبکه‌های مجازی و آموزش مهارت‌های مدیریت پرخاشگری و ارتقای سطح هوش معنوی پیشنهاد می‌گردد.

خلفیه البحث واهدافه: تعتبر الشبکات الافتراضیه اکثر الوسايل اقبالا علیها من اجل التواصل وتبادل المعلومات، وقد ادی الاستخدام الواسع لها الی الادمان علیها. ویهدف التحقیق الحاضر الی دراسه الدور الوسیط للذکاء المعنوی بین عدم وجود التقید الاخلاقی والادمان علی الشبکات الافتراضیه. منهجیه البحث: یعتبر التحقیق الحاضر من النوع الوصفی التشارکی. وتشمل دايره مجموعه الدراسه جمیع التلامذه الذکور للمرحله الثانویه للمدارس الحکومیه فی مدینه اردبیل للعام الدراسی 2020-2019، وقد تم اخذ عینه منهم بحجم 360 فردا بطریقه الکتله العشوايیه متعدده المراحل، وقد اجابوا علی استبیانات الادمان علی الشبکات الافتراضیه وعدم التقید الاخلاقی والذکاء المعنوی. وقد تم تحلیل البیانات من خلال معاییر الاحصاء الوصفی ومعادل تشارک بیرسون ونمط العلاقات الهیکلیه. وقد تمت مراعاه جمیع الضوابط الاخلاقیه فی هذه الدراسه، ولم یلحظ مولفو المقاله ای تضارب للمنافع. المعطیات: تشیر نتايج معادل التشارک ان الادمان علی الشبکات الافتراضیه له علاقه ایجابیه مع عدم الحیازه علی درجه فی التقید الاخلاقی ومکوناته، وله علاقه سلبیه مع الدرجه العامه للذکاء المعنوی. کما ان للذکاء المعنوی علاقه سلبیه مع الدرجه العامه لعدم التقید الاخلاقی ومکونات التوجیه الاخلاقی، والمقارنه المفیده، واللغه المدبره، وتبدل المسوولیه، وتوزیع المسوولیه وعدم الانسانیه (001/0>P). کما ان معاییر تناسب النمط اکدت ایضا عدم تاثیر التقید الاخلاقی علی الادمان علی الشبکات الافتراضیه مع توسط الذکاء المعنوی. الاستنتاج: بملاحظه عدم وجود تاثیر للتقید الاخلاقی والذکاء المعنوی علی الادمان علی الشبکات الافتراضیه فانه ینصح بعقد ورشات تعلیم فی المدارس من اجل توعیه التلامذه لعوارض الادمان علی الشبکات الافتراضیه وتعلیم مهارات اداره الغضب والارتقاء بمستوی الذکاء المعنوی.

Background and Objective: Virtual networks are the most popular means of communication and information exchange, the widespread use of which has led to addiction. The aim of this study was to investigate the mediating role of spiritual intelligence in the relationship between moral disengagement and addiction to virtual networks. Methods: The research method used in the present study is descriptive and correlational. The statistical population of the present study consisted of all male students in the second year of high school in Ardabil public schools in the academic year of 2019-2020. From this community, a sample of 360 people was randomly selected by multi-stage cluster sampling and answered the questionnaires of addiction to virtual networks, moral awareness, and spiritual intelligence. Data were analyzed using descriptive statistics, Pearson correlation coefficient and structural relationships. In this study, all the ethical considerations were observed and the authors of the article did not report any conflict of interest. Results: The results of correlation coefficient showed that addiction to networks has a positive relationship with the score related to moral disengagement and its components and a negative relationship with the total score of spiritual intelligence. Spiritual intelligence also has a negative relationship with the overall score related to moral disengagement and its components (moral justification, useful comparison, resourceful language, shifting responsibility, spreading responsibility and inhumanity). Model fitness indicators also have confirmed the lack of effect of moral disengagement on becoming addicted to virtual networks through the mediation of spiritual intelligence. Conclusion: Considering the role of moral disengagement and spiritual intelligence in addiction to virtual networks, holding educational workshops in schools to inform students about the effects of addiction to virtual networks and teaching aggression management skills and improving the level of spiritual intelligence is recommended