خلاصة:
بحران، حوادث شگفتی ساز، تغییرات ناگهانی و سریع، ابهامات و خارج شدن همه چیز از کنترل در جهان ما ویژگی سیستمهای پیچیده است. سیستمهای انسانی و رخدادهای اجتماعی، سیاسی، همچون سیستمهای پویا و غیرخطی، سازوارهها و تشکیلات بغرنج، نوعی سیستمهای دارای اوصاف حیاتی میباشند که خصلت پیچیده بودگی را دارا هستند. رویدادهای غافلگیرکننده 15 سال اخیر سیاست ایران، یادآور این گونه سیستمهای پیچیده است. در این پژوهش این سوال مطرح شده است که پیچیدگی و حضور قدرتمند عنصر غافلگیری در وقوع حوادث و خلاف انتظار بودن نتایج آنها در جامعه سیاسی ایران بین سالهای 1376 تا 1391 را چگونه میتوان تحلیل کرد؟ فرضیهای که به آزمون گذاشته میشود این است که سیاست ایران دارای خصلتهایی مانند رخدادهای غافلگیر کننده مداوم، ائتلاف های گذرا و ناپایدار، انشعاب پی در پی گروههای سیاسی و عوض شدن خط مشیها، سیستمی آشوبناک میباشد و از این رو مفاهیم بنیادی نظریه آشوب نظیر اثرپروانهای، خودسازماندهی، خودهمانندی و جاذبههای غریب میتواند قدرت توضیح دهندگی مناسبی درباب تحولات ایران داشته باشد.
ملخص الجهاز:
در اين پژوهش اين سوال مطرح شده است که پيچيدگي و حضور قدرتمند عنصر غافلگيري در وقوع حوادث و خلاف انتظار بودن نتايج آنها در جامعه سياسي ايران بين سال هاي ١٣٧٦ تا ١٣۹١ را چگونه مي توان تحليل کرد؟ فرضيه اي که به آزمون گذاشته مي شود اين است که سياست ايران داراي خصلت هايي مانند رخدادهاي غافلگير کننده مداوم ، ائتلاف هاي گذرا و ناپايدار، انشعاب پي در پي گروه هاي سياسي و عوض شدن خط مشي ها، سيستمي آشوبناک مي باشد و از اين رو مفاهيم بنيادي نظريه آشوب نظير اثرپروانه اي، خودسازماندهي، خودهمانندي و جاذبه هاي غريب مي تواند قدرت توضيح دهندگي مناسبي درباب تحولات ايران داشته باشد .
آيا مردم و گروه هاي سياسي ايران از نظر روانشناسي، مردمي دمدمي مزاج ، ساده انديش يا جو پذير هستند يا عوامل ديگري در اين پيش بيني ناپذيري دخالت دارند؟ رويدادهاي شتابان و غير قابل تخمين جامعه ايران طي چند دهه گذشته باعث طرح اين سوال شده که آيا مي توان گفت فضاي رخدادهاي سياسي ايران که در دو دهه اخير همواره تحليلگران را به شگفتي وا داشته است نيز ويژگيهاي يک نظام »پيچيده « و »آشوب گونه « را دارد؟ آيا مي توان با نظريه اي که در علوم رياضي و تجربي براي تحليل سيستم هاي پيچيده و آشوبي به کار مي رود، فضاي سياست ايران را هم تحليل کرد؟ نظريه هاي آشوب و پيچيدگي در دهه هاي اخير امکانات جديدي را براي دانش بشر فراهم کرده اند.