ملخص الجهاز:
"البته لازم به ذکر است که حرکات رقص آن به معنای دست‌افشانی و پایکوبی است که معنای خاص خود را دارا می‌باشد و نشانهء حالتی معنوی و روحانی است که اگر به لهو و لعب و هوا و هوس بگراید،جایز نبوده و آن را حرام می‌دانند»4 چنان‌که سعدی می‌فرماید: نگویم سماع ای برادر که چیست مگر مستمع را بدانم که کیست گر از برج معنا پرد طیر او فرشته فرو ماند از سیر او ...
در پایان ذکر این مطلب ضروری است که تسکین و آرامش جز با سماع نباشد و هر آنکه روح و دل او پاک‌تر و صاف‌تر باشد از سماع بهترین و بیشترین لذت و بهره را می‌برد چنان‌که مولانا در مثنوی می‌فرماید: بر سماع راست هر تن چیر نیست طعمهء هر مرغکی انجیر نیست خاصه مرغ مردهء پوسیده‌ای بر خیالی اعمی بی‌دیده‌ای پاورقیها (1)-سجادی،سید جعفر،فرهنگ مصطلحات عرفا."
(
, 
, 
)
