خلاصة:
هر فضای شهری، محیط طبیعی پویا و منحصر به فرد خود را دارد. سکونتگاه های انسانی، تا حدی در پاسخ به تغییرات نامحدود شرایط محیطی و به منظور به حداکثر رساندن کارآیی و آسایش ساکنان، متحول می شوند. در دنیای شهر نشینی مدرن امروز با رشد شتایان جمعیت و شهرنشینی، فشارهای سکونتگاه بر سیستم های طبیعی همچنان رو به افزایش است. بنابراین ارتقاء و معرفی شهرهای کوچک با توان های محیطی بالا نقطه قوتی برای توسعه در سطح منطقه است. این پژوهش با توان سنجی محیطی شهر زاغه_ خرم آباد و نقش آن در توسعه شهری پرداخته است. که با تجزیه و تحلیل عوامل داخلی IFAS)) و خارجی EFAS))، ارزیابی توسعه پایدار و به کارگیری تکنیک SWOT به شناسایی عوامل مثبت و منفی در محیط طبیعی شهر زاغه_ خرم آباد تلاش نموده تا با معرفی توان های محیطی آن بپردازد. یافته ها نشان می دهد که مجموع امتیـاز وزن دار جـدول مـاتریس عوامـل داخلی 66/3 و در جدول ماتریس عوامل خارجی 96/3 است. عدد حاصـله پـایین تـر از میـانگین می باشد. در واقـع از قـوت هـا و فرصت های به دست آمده به درستی در جهت غلبه بر ضعف ها و تهدیدها اسـتفاده نشـده اسـت و ضـعف هـا بـر قوت ها و تهدیدها بر فرصت ها غالب هستند.
ملخص الجهاز:
جدول شماره ٢: نظام تحلیل توان سنجی محیطی و نقش آن در توسعه شهری زاغه – خرم آباد ورودی های محیط داخلی , ورودی های محیط خارجی قدرت هاS , ضعف هاW , فرصت ها O , تهدیدها T -آب های معتدل کوهستانی ٢- این شهر تقریبا مرکزیت هندسی استان است و موقعیت نسبی ممتاز که میان سه شهر بزرگ استان( خرم آباد، بروجرد و دورود) و بر سر جاده اصلی تهران_ جنوب و اصفهان_ خوزستان واقع شده است ٣-چشمه های فراوان , ١- عدم استفاده از پتانسیل های موقعیت هندس و نسبی این شهر ٢- چرای بیش از ظرفیت مراتع توسط عشایر در کوچ ییلاقی ٣-برداشت بیش از حد گیاهانی خوراکی و دارویی توسط اهالی منطقه , ١-کشت گلخانه ای انواع گونه های گیاهی بومی منطقه و گیاهان زینتی ٢- توسعه صنعت شیلات و زنبورداری ٣-کاشت تاکستان های انگور و کاشت درختان گردو و بادام ٤- به واسطه موقعیت نسبی ممتاز و تقریبا مرکز هندسی استان این شهر، شرایط ساخت , -١-چرای بی رویه عشایر ییلاقی ٢-به زیر کشت رفتن مراتع دیم پایکوهی با شیب تند ٣- نبود یا عدم اجرای طرح های آبخوان داری و آبخیزداری برای جلوگیری از فرسایش خاک و هدر رفتن آب ٤-تنوع پوشش گیاهی به ویژه از جنبه حفاظت ذخایر ارزشمند ژنتیکی ٥-ضریب امنیت بالا ٦- خاک حاصلخیز , ٤-عدم مدیریت بهره برداری از منابع آب ٥- عدم مدیریت بهره برداری از منابع خاک ٦- عدم برنامه ریزی اصولی و توجه مردم به زراعت ، باغداری و دامپروری صنعتی , صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی و ساخت تاسیسات سردخانه برای نگهداری مازاد محصولات کشاورزی را دارد ٥- دسترسی آسان گردشگران نواحی گرمسیری لرستان و خوزستان در فصول گرم سال ٦- ایجاد پارک های جنگلی در دامنه ارتفاعات جنوب این شهر با سطح ایستابی بالای آب های زیر زمینی , ٤- کشت محصولات آب پسند در زمین های دیم و آبیاری از طریق حفر چاهای عمیق م نیمه عمیق ٥- زراعت در زمین های باشیب تند اطراف رود خانه به جای کاشت تاکستان های انگور ٦- کانال های آب سنتی و هدر رفتن آب در بخش کشاورزی راهبرد O -S , راهبرد O -W , راهبرد T -S , راهبرد T -W - بهره گیری از روحیه تعاون و همکاری مردم محلی جهت حفظ و بهبود محیط زیست - معرفی این محل خوش آب و هوا به دفاتر گردشگری در سطح استان - بهره گیری از کمک های سرمایه گذاران و فعالان صنعتی در راستای سرمایه گذاری برای استفاده از قابلیت های منطقه - بهره برداری بهینه از تمایل مسافران استان های مجاور برای سفر به این شهر -در صورت امکان جذب سرمایه های خارجی جهت برنامه ریزی و ایجاد تاسیسات گلخانه ای در منطقه - ساخت صنایع تبدیلی و بسته بندی محصولات کشاورزی , - تشویق بخش خصوصی به ساخت و تجهیز گلخانه در کاشت گونه های متنوع گیاهان بومی ( دارویی، خوردنی و ...