بررسی و تحلیل ساختار روایی شهادت امام حسین (ع) در شعر «الصخر و الندی» (براساس آراء ژرار ژنت) مقالة

پژوهشنامه نقد ادب عربی بهار و تابستان 1401 - شماره 24 التصنيف العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎32 صفحة - من 7 إلی 38 )

الکلمات المفتاحية: شهادت امام حسین (ع) روایت‌شناسی ژرار ژنت الصخر و الندی Rock and dew Narratology Imam Hussein Martyrdom Gerard Genet ژنت روایت روایی شعر روایـت بـا

fa en

خلاصة:

شهادت امام حسین (ع) محور اصلی شعر «الصخر و الندی» اثر حسب الشیخ جعفر است. در این شعر، سراینده معاصر عرب، شهادت آن حضرت را بر پایه نمادها و مکاشفات درونی، در قطعاتی که عنصر گفت‌وگو و روایت، وجه غالب آن است با بهره‌گیری از شگردهای نمایشی بازآفرینی می‌کند. ضرورت نگارش مقاله حاضر، واکاوی ساختاری ـ معنایی شعری است که ضمن بیان اندوه غنایی با کاربست الگوهای روایی، شهادت امام حسین (ع) را به عنوان رستاخیزی علیه ظلم، در پیوند با عصر حاضر می‌نمایاند. نگارندگان در این نوشتار بر آن هستند که با روش تحلیلی ـ توصیفی از منظر روایت‌شناسی ژرار ژنت، که یکی از جامع‌ترین چارچوب‌های تحلیل متون روایی است، سه مقوله «زمان»، «وجه» و «لحن» روایی را در شعر مذکور بررسی نمایند. هدف از نگارش این مقاله سنجش بهره‌گیری شاعر از اصول روایی در تاکید بر ظرفیت‌های اجتماعی شخصیت و شهادت امام حسین (ع) است. رهیافت فرجامین این مقاله بیان می‌دارد که «الصخر و الندی» منطبق با نظریه روایی ژنت، روایتی چندصدایی برخوردار از زمان‌پریشی و بسامد مفرد است و دو نوع کانونی‌سازی بیرونی و درونی و سه شتاب ثابت، مثبت و منفی دارد؛ همچنین تبیین می‌نماید که این شگردهای روایت به جوهر شعر لطمه‌ای نزده و عناصر روایی به خدمت انتقال معنا درآمده‌‌اند.

ملخص الجهاز:

رهيافت فرجامين اين مقالـه بيـان مـي دارد کـه «الصـخر و النـدي » منطبـق بـا نظريه روايي ژنت ، روايتي چندصدايي برخوردار از زمانپريشي و بسامد مفرد است و دو نوع کانوني سازي بيرونـي و دروني و سه شتاب ثابت ، مثبت و منفي دارد؛ همچنين تبيين مينمايد کـه ايـن شـگردهاي روايـت بـه جـوهر شعر لطمه اي نزده و عناصر روايي به خدمت انتقال معنا درآمده اند. راوي در زمان حال ، رخدادهاي دردناک گذشته و عواطف پيوسته با آن را بيان مي دارد و بـا ايـن گذشـته نگري و بازگشـت دوبـاره بـه حـال ، بيـان غنـايي و حماسـي را درهـم مي آميزد و کلام را اعـتلا مي بخشـد؛ ماننـد نخسـتين «صـوت ثـان » متـأثر از قصـيده (لهوي النفوس سريره لاتعلم ) که در آن متنبي از «خوله » خواهر ممـدوح خـود سـيف الدوله حمداني ياد ميکند، قهرمان روايت با خواهر خود سخن ميگويد: ـ و لممت من مقل الردي رعدا و برقا / و ضفرته لجبينک العربي اکليلا ارقا/ يا اخت معتنق الفوارس ، ما الذ و ما اشقا/ اروي ندي و اغص باسمک علقما مرا و اسقي/ لهواک ما لم يبق مني ، يا هواي ، و ما تبقي / و لمقلتيک کل ما لقي الفؤاد، جوي، و يلقي ۷ يا نخستين «صوت اول »: ـ اثخنت في مشتجر النبال / فأدرکوني ، قطعوا اوصالي/ و علقوا رأسـي علـي اسـنة العوالي/ يا صيحة البحر، و يا عواصف الرمال / غطي جبين الشرق بالسحائب الثقال / و أغرقي جوع الثري و لوعه التلال / و أنبتي قواطع النصال يقطف منهـا غايـة الامـال ۸ فتي بنيران الحروب صال بنا بر بسامد بالاي زمانپريشي ها، مي توان گفت روايـت «الصـخر و النـدي » فاقـد نظم ثابت و خطي است .

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول