خلاصة:
مناطق ساحلی در سراسر جهان جزو مناطقی هستند که به دلیل وجود منابع غنی، مورد بیشترین بهره برداری قرار گرفته اند، بنابراین در این نواحی نزاعی بین احتیاج فعلی از منابع ساحلی و نیاز به تضمین امکان بهره برداری از این منابع در درازمدت وجود دارد . دریای خزر نیز به عنوان بزرگترین دریاچه روی زمین با وجود شرایط مساعد زیست محیطی و خلق چشم اندازهای زیبای طبیعی و توریستی در سواحل جنوبی آن از این مورد مستثنی نمی باشد.در این مقاله ضمن بررسی ابعاد طرح جامع مدیریت مناطق ساحلی(ICZM )به بررسی راههای اجرایی شدن اهداف این برنامه(تقویت مدیریت و مقررات منطقه ای،حفظ و نگهداری تنوع بیولوژیکی و رشد و نمو و توسعه منطقی و بهره برداری از مناطق ساحلی) پرداخته شده است.و سپس کاستی ها و تنگناهای موجود در این زمینه همچون کمبود نیروی متخصص،منابع انسانی محدود و مراکز آموزشی اندک و پراکنده مورد بررسی قرار گرفته و با ارائه راه حل هایی همچون ارتقای همکاری مشترک،انجام اقداماتی در زمینه بهبود و توسعه نیروی انسانی و ایجاد نهاد های مسئول در این زمینه سعی گردیده تا بستری مناسب برای مدیریت مناطق ساحلی و بهره برداری از این منابع فراهم گردد.
ملخص الجهاز:
( قانقرمه ،ملک ،١٣٨٣) ارزیابی و پیش بینی عواقب زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی افزایش تراز آب دریا این امکان را فراهم می کند تا شرایط کلی و به تبع آن اصول حفاظت مهندسی سواحل مشخص گردند که برخی از این اصول را بـه شـرح زیـر مـی توان عنوان کرد: افزایش فعلی تراز آب پدیده ای نیست که برای اولین بار در دریای خزر اتفاق افتاده باشد بنا برایت طراحی تاسیسات حفاظتی باید به گونه ای باشد که این تاسیسات وظیفه حفاظت و در عین حـال وظیـایف ضـروری دیگری مانند: مسیر های حمل و نقل ، اماکن تفریحی و غیره را چه هنگام افزایش تراز آب و چه بـه هنگـام کاهش آن انجام دهد، و آنطور نباشد که این تاسیسات بعد از مدتی بدون کارایی و اسـتفاده مـوثر در زمینـه های اقتصادی و صنعتی در ساحل باقی بمانند.
( ملک ،١٣٨١) ICZM ( مدیریت جامع مناطق ساحلی) ICZM روندی دولتی و شامل چارچوبی قانونی و مورد نیاز است تا طرح های توسعه و مـدیریت منـاطق سـاحلی کـه ترکیبی از اهداف زیست محیطی و شرکت بخش هایی که متاثر از این روند می باشند را تضـمیین مـی نمایـد.