خلاصة:
توجّه به نثر هنرمندانه و کوشش برای اظهار فضل و هنر در نوشتن، از دیرباز، موجب بهکارگیری صنایع ادبی و واژگان مهجور و متروک در آفرینش متونی ادبی شده است که نوعي از آن با عنوان مقامه شناخته میشود. پس از انتشار نخستین مقامهها در زبان فارسی، این گونهی ادبی از سیطرۀ موضوعات معدود و محدود بیرون آمد و در مواردی عنوان مقامه نیز از آن گرفته شد؛ امّا مختصات و ویژگیهای آن در قالبِ عناوینی نو ادامه یافت. یکی از گونههای نثر فارسی که نویسنده در آن مانند مقامه در پی هنرنمایی و آفرینش اثری ادبی است، منشآت و نامهنگاری است که منشآت فرهاد میرزا معتمدالدوله یکی از نمونههای آن در عصر قاجار است. در این پژوهش به شیوة تحلیلی- توصیفی به جستوجوی ویژگیهای مقامه در منشآت فرهادمیرزا و بررسی پیروی او از ویژگیهای این گونهی ادبی در نگارش منشآت خواهیم پرداخت. برآیند پژوهش نشان میدهد که فرهادمیرزا در منشآت با بهکارگیری صنایع ادبی و خلق نثر فنی و استفاده از لغات مهجور و متروک، مانند مقامهنویسان پیشین به اعنات و لزوم مالایلزم میپردازد و از سجع و واژگان تازی در جملات فارسی نیز بهره میگیرد. در برخی از عبارات هم، معنا و مفهوم جمله را فدای لفّاظی میکند؛ بهگونهای که میتوان منشآت او را یکی از واپسین نمونههای مقامهنویسی در ادبیّات فارسی دانست.
Attention to technical prose and writers' efforts to express their grace and art in writing has long been the subject of literary texts with the use of literary industries and obscene vocabulary, often referred to as copywriting. After a while, the manuscript was removed from a limited number of topics, and in some cases the title was removed, while the author's peculiarities and features were used by the author. One of the types of Persian prose in which the author seeks to produce and produce literary work is originality and correspondence. In this study, we seek to follow Farhadmirza Motamedolodouleh's methods of writing Maghame in Persian literature. The results show that Farhadmirza uses obscene words to use the literary industry and to create technical prose. Like early editors, he deals with the essentials and uses Arabic words and phrases in Persian sentences. In some respects, the meaning of the sentence is rhetorically sacrificed so that its origin can be considered one of the last examples of writing in Persian literature.