تحلیل استدلالی ویژگی‌های ذاتی انقلاب اسلامی از منظر حکمت سیاسی معاصر مقالة

انقلاب اسلامی فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم فلسفی آن، دارای ویژگی‌های ذاتی مختص به خود است که توسط حکیمان سیاسی معاصر صورت‌بندی شده است. استقراء این ویژگی‌ها و تبیین صورت‌بندی برهانی آنها، راه را برای چارچوب‌بندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بُعد زمانی و مکانی فراهم می‌کند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به دو سؤال اساسی بوده است: اولاً ویژگی‌های ذاتی انقلاب اسلامی در بُعد فلسفی آن از منظر حکمت سیاسی چیست؟؛ ثانیاً این ویژگی‌ها چگونه توسط حکیمان معاصر به‌صورت استدلالی صورت‌بندی می‌شود؟. در این جهت، با روش استدلالیِ مبتنی بر تحلیل داده‌های بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از ویژگی‌های ذاتی انقلاب اسلامی در دو دسته ویژگی‌های ذاتی ناظر به ساخت درونی، شامل ساخت توحیدی، ساخت شریعت‌مدارانه، ساخت آگاهانه، و ویژگی‌های ذاتی ناظر ساخت بیرونی، شامل ساخت فرهنگی، ساخت مبتنی بر تحول درونی جامعه و ساخت همگانی ارائه شده و جایگاه هر یک از ویژگی‌ها در الگوی انقلاب اسلامی به‌صورت برهانی مستدل گردید. نتایج نشان داد که انقلاب اسلامی دارای ویژگی‌های ممتازی است که آن را به‌رغم وجود برخی مشترکات، از دیگر انقلاب‌های دنیا متمایز می‌سازد. برخی از این ویژگی‌ها ریشه در منابع ناملموس جامعه‌ی انقلابی داشته، روی‌هم‌رفته بُعد درونی انقلاب را سامان می‌دهند و معرف محتوای بنیادین آن می‌باشند و برخی دیگر، در مظاهر عینی جامعه ریشه داشته، ضمن آن‌که معرف کیفیت ساخت‌بندی عینی انقلاب اسلامی هستند، چهره‌ی بیرونی آن را نیز ترسیم می‌کنند. برایند این ویژگی‌ها، انقلاب اسلامی را قیامی مبتنی بر هستی‌شناسی توحیدی توصیف می‌کند که در چارچوب آن، جامعه‌ی انقلابی به صورتی آگاهانه و مبتنی بر نرم‌افزار شریعت، به خروش در می‌آید و با تکیه بر بُعد فرهنگی و ایجاد انقلاب درونی در توده‌های مردم، اقشار گوناگون جامعه را برای سرنگونی نظام حاکم و استقرار وضع مطلوب به حرکت در می‌آورد.

Irrespective of its historical context, the Islamic Revolution exhibits distinct fundamental characteristics that contemporary political thinkers have identified and articulated. Examining these features and formulating them in a persuasive manner can contribute to the development of a comprehensive model of revolution that transcends spatial and temporal boundaries. The primary objective of this research is to address two key questions. Firstly, what are the essential philosophical features of the Islamic Revolution as perceived through the lens of political wisdom? Secondly, how have contemporary philosophers formulated and presented these features in their arguments? To accomplish this, I employ an argumentative approach that involves analyzing the fundamental data found in the works of contemporary political thinkers. This method allows for a comprehensive examination of the essential features of the Islamic Revolution, which can be categorized into two main groups: internal construction and external construction. The internal construction encompasses features such as monotheistic construction, sharia-based construction, conscious construction, while the external construction includes cultural construction, construction based on inner societal transformation, and general construction. Throughout the research, we present arguments supporting the inclusion of each feature in the model of the Islamic Revolution. The findings suggest that the Islamic Revolution possesses distinct characteristics that, while sharing certain similarities with other revolutions worldwide, set it apart. These features can be traced back to intangible sources within the revolutionary society, shaping its internal dimension and defining its fundamental essence. Additionally, other features stem from the objective manifestations of the society, which define how the Islamic Revolution is objectively structured, and yet portray its external appearance. The Islamic Revolution can be characterized as a monotheistic uprising, driven by a profound sense of consciousness and a commitment to sharia. Additionally, by leveraging cultural dimensions and fomenting an internal revolution among the masses, it successfully mobilized diverse segments of society to dismantle the existing ruling system and establish an ideal state.