خلاصة:
توجه بین رشتهای به مسأله چند بعدی خیابان به عنوان یک مفهوم فرهنگی و اجتماعی، نشاندهندۀ پیوند میان مطالعات شهری با حوزههای جامعهشناسی و مدیریت فرهنگی است. در مقالۀ حاضر به نقش خیابان به عنوان عنصری معنادار در فضای شهری پرداخته شده و هدف آن بازخوانی فرهنگی-اجتماعی این فضا در راستای کشف زوایای پنهان خیابان و کارکردهایش در ایجاد مکث شهری و ورود سرمایههای فرهنگی به شهر است. روش پژوهش کیفی بوده و از سه شیوۀ رویکرد نظریۀ مبنایی برای تدوین نظریه، مطالعۀ میدانی و مصاحبۀ گروه متمرکز با هدف کشف استفاده شده است. مشاهدۀ مستقیم و غیرمستقیم، گفتوگو و مصاحبه با کارشناسان متخصص در قالب فوکوس گروپ و مصاحبۀ نیمه ساختاریافته با کنشگران عامل/ذینفعان بهرهبردار، از جمله ابزارهای گردآوری دادهها است. یافتهها نشان میدهند صحنۀ خیابان با ورود سرمایههای فرهنگی و اجتماعی قابل تبدیل، به فضایی برای مکث شهری، تماشا و دعوت از کنشگران مطالبهگر برای سهیم شدن در ادارۀ شهر برای کاهش و تعدیل آسیبهای اجتماعی است.
Interdisciplinary attention to the multidimensional problem of the street as a cultural and social concept shows the connection between urban studies and the fields of sociology and cultural management. In this article, the role of the street as a meaningful element in the urban space is discussed and its purpose is to read the cultural and social aspects of this space in order to discover the hidden meanings of the street and its functions in the creation of urban pause and the entry of cultural capital into the city. The research method was qualitative and three techniques have been used, including the grounded theory approach to formulate the theory, field study and focus group interview with the aim of discovery. Direct and indirect observation, conversations and interviews with experts in the form of focus groups and semi-structured interviews with the actors/stakeholders are among the data collection tools. The findings showed that the street scene, with the entry of social and cultural capitals can be transformed into a space to pause, watch and invite demanding activists to participate in the city administration in order to reduce and moderate social damages.
ملخص الجهاز:
سال دوازدهم ـ شماره ي چهل و پنجم ـ زمستان ١٤٠١ صص ٢٦-١ بررسي نقش خيابان در ايجاد مکث شهري و ورود سرمايه هاي فرهنگي به شهر؛ مورد مطالعه : خيابان ابوذر منطقۀ ١٧ شهرداري تهران 2 اصغر مهاجري ١، فهيمه کشميري چکيده توجه بين رشته اي به مسأله چند بعدي خيابان به عنـوان يـک مفهـوم فرهنگـي و اجتمـاعي، نشان دهندة پيوند ميان مطالعات شهري با حوزه هاي جامعه شناسي و مديريت فرهنگـي اسـت .
علاوه بر پرورش خانوادگي، نظام آموزش رسمي که تابعي از اقتصاد محلـي اسـت و در کنار آن فرهنگ شغلي که از سـرمايۀ اجتمـاعي و نظـام آموزشـي متـأثر اسـت ، پـيش فرض هايي مانند سرمايۀ نمادين ، توان مناسبت سازي و ارتباط گيـري، ارتباطـات کلامـي و ٨ / فصلنامه ي مطالعات جامعه شناختي شهري، سال دوازدهم ، شماره چهل و پنجم ، زمستان ١٤٠١ غير کلامي، رعايت آداب شهري و مهم تر از آن نوع معماري و آرايش شهري، نيز همگـي عناصر بنيادي سرمايۀ فرهنگياند که بسـترها و شـرايط را بـراي ايفـاي کـنش در صـحنۀ مناسبات اجتماعي براي افراد به وجود ميآورند و اين امکان را براي آن ها فراهم ميسازند تا در رويارويي با آنچه ساختار اجتماعي و نظـام معيـارين برايشـان تعيـين کـرده اسـت ، دست به انتخاب بزنند و ظرفيت هاي ميل به ملاقـات و مکـث شـهري را فـراهم سـازند.
چرخچيان ، در پژوهشي که در سال ١٣٩٦ با عنوان «زندگي روزانه در خيابـان » بـراي شناخت ويژگيهاي مشترک بين خيابان هاي مطلوب که آن ها را براي کـاربران جـذاب و مطلوب ميکند انجام داده است ، «خيابان «آزادي» در شهر تهران ، حد فاصل ميدان انقلاب تا اکباتان را به عنوان فضايي که با وجود اهميت کالبدي و موقعيت اجتمـاعي و سياسـي، بررسي نقش خيابان در ايجاد مکث شهري و ورود سرمايه هاي فرهنگي...