خلاصة:
حقوق شهروندی از جمله مسائل مهمی است که ماهیت وجود آن در نسبت با دین و عرف و همچنین چگونگی تحقق آن، موضوع سیاست ورزی در ایران بوده است. با اینحال این امر عمواره با موانع مختلفی روبرو بوده است که از جمله مهمترین آنها، موانع فرهنگی و نسبت و رابطه شهروندان با حکومت و همچنین با همدیگر تعریف شده است. بنابراین موضوع این پژوهش نقش مولفه های فرهنگی در عدم تحقق حقوق شهروندی می باشد. به عبارت دقیقتر دو متغیر فرهنگ و حقوق شهروندی در ایران مورد بررسی قرار گرفته و به این مسئله پاسخ داده شد که چرا حقوق شهروندی مطلوب و قابل قبول در ایران در رابطه با مولفه های فرهنگی تحقق نمی یابد و یا با مشکل مواجه می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که مسائل فرهنگی بویژه به شکل فرهنگ سیاسی اجازه شکل گیری و تثبیت حقوق شهروندی را نمی دهد. روش تحقیق در این پژوهش، کیفی از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده ها به شیوه فیش برداری از منابع مختلف کتابخانه ای جمع آوری و تجزیه و تحلیل می شود.
Citizenship rights are one of the important issues that the nature of its existence in relation to religion and custom, as well as how it is realized, has been the subject of politics in Iran. However, this issue has faced various obstacles, the most important of which are cultural barriers and the relationship of citizens with the government as well as with each other has been defined. Therefore, the subject of this research is the role of cultural components in the non-realization of citizenship rights. In other words, the two variables of culture and citizenship rights in Iran were examined and the question was answered as to why desirable and acceptable citizenship rights in Iran are not realized or face problems in relation to cultural components. The results show that cultural issues, especially in the form of political culture, do not allow the formation and consolidation of citizenship rights. The research method in this research is descriptive-analytical and the data are collected and analyzed by taking notes from various library sources.
ملخص الجهاز:
(مراديـان و رحيمي، ١٣٩٧: ٤٢) ليکن شـــهروـندي چنـد بعـدي لازمـه فعـاليـت شــهروندان در مواجهه با چالش هاي قرن ٢١ اســت و تحقق آن مســتلزم آن اســت که شــهروندان داراي تواناييهاي زير باشـند:١-مواجهه با مشـکلات به عنوان عضـوي از يک جامعه جهاني ٢-فعاليت مشـارکتي با ديگران ٣-عهده دار شـدن مسـئوليت براي نقش ها و وظايفي که در جامعه وجود دارد ٤-تفکر منتقدانه و منظم والبته مسـتمر ٥-توانايي حل تعارض در يک بسـتر عاري از خشـونت ٦-اتخاذ شـيوه ي زندگي که پاسـدارو حامي ويژگيهاي محيطي اسـت ٧-احترام ودفاع از حقوق بشـر ٨-مشـارکت در زندگي عمومي ٩- بکارگيري تکنولوژي اطلاعات بعنوان يک مزيت مدني (محســني، ١٣٨٩: ١٢٨) بررســي تحقيقات انجام شـــده در حوزه شـــهروندي نشـــان ميدهد براي تحلـيل اين پديده اجتمـاعي، بايد به ابعـاد حقوق مدني، سـياسـي، اجتماعي، اقتصـادي و فرهنگي توجه کرد زيرا در نظريات اجتماعي، سـياسـي، حقوقي، اقتصـادي وفرهنگي جايگاه ويژه اي پيدا کرده است .
٣. موانع فرهنگ سياسي در تحقق حقوق شهروندي در ايران همانطوري که در چارچوب نظري و مفهومي ، فرهنگ را به فرهنگ سـياسـي و عمومي و فرهنگ سـياسـي را به فرهنگ سياسي حکومت کنندگان و حکومت شـوندگان تقسيم کرديم ، در اينجا بدنبال اين هسـتيم که فرهنگ سـياسـي ايرانيان چه موانعي در تحقق حقوق شـهروندي ايجاد کرده اسـت .
فرهنگ عمومي ايرانيان براي تحقق حقوق شـــهروندي در بين شـــهروندان ، موانع و چالش هايي را ايجاد نموده که اين امر بدون شـک در بسـتر تاريخي-فرهنگي ايران شـکل گرفته و ريشـه در گذشـته فرهنگي جـامعـه ايران دارد.