خلاصة:
امروزه وابستگی به فناوری سبب ناسازگاری کالید با بوم و تامین نشدن آسایش و آرامش زمینهگرا شده است و برای احیای وضعیت سازگاری معماری و محیط» لازم است اصول و الگوهای آن؛ شناسایی شده و برای کاربرد طراحانه، تنظیم و معرفی شود. به نظر میرسد حکمت نظری وعملی کهن از طریق مزاجشناسی، شخصیت محیط را مشخص، و برای هر منطقه، کالبد جسمی و ویژگیهای خاصی را به عنوان الگو معرفی میکرد و این سازگاری معماری و محیط در سنت گذشته، آسایش و آرامش را در زندگی مردم به همراه داشت. به همین دلیل با روش استنتاجی تحلیلی» مبانی طبی سلامت انسان را در چهار وضعیت اقلیمی و شیوههای تامین آن در محیط و در هر یک از این چهار اقلیم پررسی میکنیم؛ و میکوشیم با تنظیم آنها در نظامی یکپارچه» تعریف جامعی از معماری و شهرسازی بومگرا و زمینهگرا به دست دهیم. این نظام با بیان مبانی مزاجی وابسته به هر منطقه، دستورهایی در حوزه آسایش جسمی عرضه میدارد. آسایش جسمی با بیان قواعد بهرهمندی و پرهیز از باد، آب، آفتاب و خاک در مزاجها و وضعیتهای محیطی متفاوت شکل میگیرد.