تحلیل مقایسه‌ای ـ اسطوره‌شناسی از باور بلاگردانی در سنت دریایی بندرکنگ مقالة

توجه به باورها، آیین‌ها و مردم‌شناسی یک منطقه، اصلی‌ترین راهکار شناخت فرهنگ یک ملت و تحلیل آن به شمار می‌رود؛ به همین سبب، اهمیت پرداختن به آیین‌ها و سنت‌های آن منطقه ضروری به نظر می‌رسد. مردان بندرکنگ از دیرباز به سبب موقعیت جغرافیایی خاص، به تجارت دریایی اشتغال داشتند و این تجارت اقتضا می‌کرد به مدت طولانی از خانه دور شوند. در نتیجه اصلی‌ترین دغدغه ساکنان این منطقه، ترس از هلاک شدن پدران، همسران و فرزندان به وسیله طوفان و بازگشت دوباره‌ آنها به آغوش خانواده بود. ترس از مرگ سبب می‌شد ساکنان و ملوانان این منطقه به باورهایی از بلاگردانی متوسل شوند تا به دفع مرگ و شر بپردازند و بلاهای طبیعی را تحت سلطه خود درآورند. در این پژوهش از روش میدانی و کتابخانه‌ای استفاده شده‌است؛ بدین صورت که در ابتدا، باور‌های بلاگردانی مرتبط با سنت دریانوردی در این منطقه گردآوری و با تکیه بر نمونه‌های اساطیری مشابه آن تحلیل شده‌است. باور بلاگردانی در میان ساکنان بندرکنگ به دو صورت بی‌واسطه و با واسطه (بلاگردانی از طریق حیوان و اشیاء) مشاهده می‌شد. باورهای بلاگردانی که به صورت بی‌واسطه بود، عبارتند از: ریختن خرما در دریا و اذان گفتن و قرآن خواندن به هنگام طوفان. باورهای باواسطه نیز عبارتند از: قربانی کردن گاو، قرار دادن مرغ به همراه زنان در لنج، قراردادن کفش کُوش در جهت باد و مالیدن حنا و فضولات حیوانی بر در خانه‌ها.

Considering the beliefs, rituals and anthropology of a region is considered as the most important way of understanding the culture of a nation and its analysis, therefore, it is necessary to pay attention to the rituals and traditions of that region. Ersd The men of Bandar Kang have long been engaged in maritime commerce due to their geographical location. The maritime business required long stay away from home. During this time period, the most important concern of the residents was the return of fathers, wives and children. The fear of the death of their loved ones caused the inhabitants of this region to create beliefs to repel death and evil, and to dominate Bella by helping them out. One of the most important beliefs among the inhabitants of Bandar Kang was a dismal belief that was seen in both direct and indirect forms (dispersal through animals and objects). The dreaded beliefs that were directly performed were: pouring ash into the sea before moving the ship, shedding dates at sea, and giving prayers and reading the Quran during the storm. The indirect beliefs include sacrificing cattle, putting chicken with women in the yard, hanging the hangman of the Eidorus shrine in the lodge, knitting and turning the plant, putting shoes in the wind direction, rubbing henna and animal wastes at home , Washing in the sea at the same time as the New Year's Sea or the Sea of ​​Nowruz.

شکل ميگرفت بـه شـيطان ، ارواح يـا ايزدان نسبت ميدادند و به همين سبب بـه باورهـاي بلاگردانـي متوسـل مـيشـدند تـا برمبناي آن ، اين ارواح و بلاها را از خود دور کنند يا تسليم خود سازند؛ پـس مـيتـوان گفت ، بلاگرداني ابزاري است براي از بين بردن شر و بدي؛ شري کـه از جانـب انسـان ، طبيعت يا هر شيء ارزشمند ديگر شکل ميگيرد و دامنگير انسان ، حيوان و... باور بلاگرداني يکي از باورهايي است که در اسطوره و ديـن ريشـه دارد و در ايـن منطقه فراوان ديده ميشود؛ مثلا وقتي در شهر بلايي از جمله بيماري رخ ميدهد، گاوي گرد شهر ميچرخانند؛ آن را قرباني ميکنند و گوشتش را بيرون شهر مياندازنـد. در حالت نخست ، اگر شر يا بلايي که به انسان وارد ميشـود، ذهنـي يـا نـامرئي باشـد، صورت باواسطه بلاگرداني به شمار ميرود که در اين پژوهش عبارت اسـت از ريخـتن خرما در دريا و اذان گفتن و قرآن خواندن هنگام طوفان ؛ حال اينکـه اگـر شـر در يـک شيء، شخص يا امري مادي قرار گيرد در اين حالت بلاگرداني از نوع بيواسـطه اسـت که عبارت است از: قرباني کردن گاو، قرار دادن مرغ به همـراه زنـان در لـنج ، قـراردادن کفش «کوش ١» در جهت باد و ماليدن حنا و فضولات حيواني بر در خانه ها. ذکر اين امر لازم است کـه آنها از خوردن گوشت حيوان قرباني شده خودداري ميکردند (بحرپيما، محمد، ملوان سابق ، ٦٩ ساله ، ١٣٩٧/٤/٢٢، بندر کنگ )؛ زيرا خوردن از آن در حکم تابويي ٤ بود کـه شکسـتن آن ميتوانست پيامدهاي بدي را به همراه داشته باشد.