خلاصة:
معاده از اصول دین اسلام به معنای بازگرداندن انسان پس از مرگ به زندگی در روز قیامت است. بنابر این اصل, همه انسانها در روز قیامت دوباره زنده میشوند اعمال آنها در پیشگاه الهی سنجیده میگردد و به کیفر یا پاداش درستکاری یا بدکاری خود میرسند. معاد در دین اسلام» اهمیت بسیاری دارد و حدود یک سوم آیات قرآن کریم» درباره معاد و مسائل پیرامونی آن است. اعتقاد به این اصل, نقشی مهم در رفتار مسلمانان و میل آنان به نیکوکاری و دوری از کارهای ناشایست دارد. بر اساس آیات قرآن و روایات. معاد روحانی و جسمانی است هرچند در مورد کیفیت جسم در قیامت اختلاف نظر وجود دارد. مهمترین اشکالهایی که در مورد این اصل مطرح شده است شبهه آکل و ماکول, شبهه اعاده معدوم و شبهه در مورد علم و قدرت خداوند است. قرآن کریم» برای اثبات امکان معاد به چند نمونه مشابه مانند زنده شدن برخی انسانها در دنیاء زنده شدن برخی حیوانات در دنیا و زنده شدن زمین و گیاهان. بعد از بین رفتن و خاک شدن اشاره دارد. معاد با چند دلیل عقلی مانند دلیل حکمت. دلیل عدالت. دلیل رحمت اثبات میشود. اعتقاد به معاد و زنده شدن انسان در عالم آخرت. از اصول اعتقادی همه ادیان الهی و به عبارتیء جزو اصلیترین باورهای همه ادیان آسمانی دانسته شده و پیامبران تاکید فراوانی بر این اصل داشتهاند. به باور عالمان شیعهء اصل معاد پس از اصل توحیدء مهمترین اصلی است که پیامبران الهی آن را به مردم تذکر داده و ایمان به آن را از آنها خواستهاند. ایمان به معاد و زندگی اخروی شرط مسلمانی و منکر آن» خارج از زمره مسلمانان شمرده شده است. این مطالعه سعی دارد با بررسی اهمیت اندیشیدن به موضوع مرگ و معادء آثار آن را از دیدگاه نهج البلاغه مورد بررسی قرار دهد.