خلاصة:
: این مقاله، نقدی است بر کتاب مدیریت اسلامی نوشته آقای فریور
باتمانقلیچ که در دو مجلد تدوین شده است. در این نوشتار، راجع به مطالب
کتاب، از سه زاویه بحث و بررسی شده است. ابتدا به این بحث پرداخته شده
که برای تحقیق در متون اسلامی نیاز به آشنایی با بلاغت، ادبیات عرب،
معانی و بیان و ... است که نویسندگان به دلیل بیتوجهی به این مسائل
مقدماتی، با اشتباهاتی روبرو شده که بعضی از آن اشتباهات بعنوان نمونه ذکر
شده است. سپس به این مسئله توجه شده که نویسنده محترم اموری را که
خوب میدانسته، بدون استناد به آیه یا روایتی، به قرآن و خداوند نسبت داده
است. و بلأخره این بحث مطرح شده که نویسنده سخنانی نو بعنوان دین مطرح
ساخته که هیچ محقق اسلامی آن مطالب را بیان نداشته است و ایشان هم دلیل
محکمی برای مطالب خود اقامه نکردهاند.
در پایان پیشنهاد شده نویسنده در مسائل تخصصی اسلامی از صاحبنظران
استفاده کنند.
ملخص الجهاز:
"آیات قرآن و روایات معصومین(ع) که به زبان عربی بیان شده است، از این قانون کلی مستثنی نیست، بلکه از حساسیت بیشتری برخوردار است؛ چرا که اگر کسی در فهم سخن انسانی دچار مشکل شود، حداکثر آن است که مطلب او را اشتباه درک کرده است یا مطلب غیرصحیحی را به انسان نسبت میدهد، اما اگر کسی نادرستی را به خدا و یا معصومین(ع) منسوب کرد در بیشتر موارد به ایمان و اعتقادات انسانها ضربه وارد میشود و گاه موجب انحراف آنها خواهد شد.
» چند نکته در اینجا قابل توجه است: ــ آیا اگر گفته شد خداوند صفتی را داراست، فهمیده میشود که انسانها هم باید همان صفت را دارا باشند؟ ــ آیا هر صفتی که خداوند دارد، انسان هم میتواند داشته باشد؟ مثلا آیا میتوان گفت که چون خداوند خالق همه موجودات است، مدیر هم باید خالق زیردستان و کارگزارنش باشد؟ یا از جمله «یعذب من یشاء» (خداوند هرکس را بخواهد عذاب میکند) میتوان فهمید مدیر هم باید اختیار داشته باشد که هرکس را خواست، عذاب کند؟ ــ بخشندگی خداوند؛ بدون دریافت چیزی از بندگان است.
ج ـ نظریات نو در این کتاب گاه مطالبی ذکر شده است که از آنها حس میشود نویسنده فتوای جدیدی ارائه کرده است؛ بعنوان مثال: در مجلد دوم، صفحه 212، نویسنده بعد از نقل آیه «لایعسه الاالمطهرون» از قرآن و تأکید بر اینکه «برای تماس با قرآن، قلبها، مغزها، فکرها و اندیشهها را از هرنوع آلودگی، ناپاکی، کجفهمی و تفسیر به رأی تطهیر کرد»، چنین مینویسد: مطهرات یا پاککنندهها: 1."