خلاصة:
انتخاب ترکیب بهینه سیاستهای مالی دولت در چارچوب یک بودجه بهینه که وی را به اهداف
اقتصادی و رفاهی میرساند، بوسیله تابع مطلوبیت وی شناسایی شده و عوامل مؤثر بر آن
تعریف میشود. تعیین اندازه مناسب بودجه و استفاده از درآمدهای عمومی و استقراض
دولت نه برای تأمین هزینههای امور عمومی، امور اجتماعی و امور اقتصادی در قالب
ارائه یک تابع مطلوبیت و اعمال محدودیتهای سازمانی و اقتصادی، عملی میگردد. ضمن
اینکه جهتگیری منابع درآمدی دولت و همچنین متغیرهای مؤثر بر مطلوبیت دولت از این
طریق قابل اندازهگیری است.
در این مقاله، با استفاده از دادههای سری زمانی 1375-1350، توابع ساختاری مخارج و
مالیات که از حداکثر سازی تابع مطلوبیت مقید دولت بدست آمده، از روش حداقل مربعات
دو مرحلهای وزنی مورد برآورد قرار گرفته است. سپس با در نظر گرفتن فروضی، مقادیر
پارامترهای تابع مطلوبیت دولت اندازهگیری شده است و سرانجام با معلوم بودن مقادیر
پارامترها و متغیرهای تابع شاخص مطلوبیت دولت محاسبه شده است.
نتایح تحقیق نشان داده است که جهتگیری درآمدهای مالیاتی و سایر منابع درآمدی دولت
به سمت مخارج جاری و جهتگیری درآمد نفت و گاز به سمت مخارج عمرانی بوده
است. سپس با استفاده از مفهوم مطلوبیت نهایی چنین نتیجهگیری شده است که مخارج
عمرانی از مطلوبیت بالاتری نسبت به مخارج جاری برای دولت برخوردار بوده و این به
مفهوم آن است که سطح رفاه بالاتری را برای جامعه فراهم آورده است. همچنین افزایش
مالیاتها برای تأمین مخارج جاری و مخارج عمرانی در نهایت منجر به افزایش رفاه
اجتماعی میشود، در حالی که افزایش استقراض داخلی تنها در صورتی موجب افزایش رفاه
اجتماعی میشود که به مصرف مخارج عمرانی برسد.
ملخص الجهاز:
"در این مقاله، با استفاده از دادههای سری زمانی 1375-1350، توابع ساختاری مخارج و مالیات که از حداکثر سازی تابع مطلوبیت مقید دولت بدست آمده، از روش حداقل مربعات دو مرحلهای وزنی مورد برآورد قرار گرفته است.
با توجه به مطالب فوق، تابع مطلوبیت دولت به صورت زیر در نظر گرفته شده است: U = F(SC, PC, EC, SI, PI, EI, (Y-T), OI, OT, D (1) که در آن : Sc: هزینههای جاری اموراجتماعی Pc: هزینههای جاری امورعمومی Ec: هزینههای جاری اموراقتصادی SI: هزینههای عمرانی اموراجتماعی Pl: هزینههای عمرانی امور عمومی El: هزینههای عمرانی امور اقتصادی Y-T: درآمد قابل تصرف در بخش خصوصی(تولید ناخالص داخلی منهای درآمد مالیاتی) Ol: درآمد نفت و گاز OT: درآمد سایر منابع D: کسری بودجه هزینههای امور اجتماعی شامل هزینههای مربوط به آموزش و پرورش، بهداشت، تأمیناجتماعی و...
مقایسه مقداری هر یک از پارامترهای مخارج عمرانی با پارامترهای جمله توان دو مربوط به کسری بودجه و مالیات نشان میدهد که اگر افزایش کسری بودجه بخاطر افزایش مخارج جاری دولت باشد در نهایت منجر به مطلوبیت منفی برای دولت میشود، اما اگر _________________________ 12- از آنجا که تابع مالیات در حالت بیش از حد مشخص قرار دارد برای پارامتر a/6) 22%a/4=) یا اعتماد بیشتری پذیرفته میشود، این مقدار برای a/4 در نظر گرفته شده است.
در مورد افزایش درآمدهای مالیاتی و کسری بودجه چنین نتیجهگیری شده است که اگر افزایش مالیاتها به تأمین مخارج جاری و مخارج عمرانی اختصاص یابد، در نهایت منجر به مطلوبیت بیشتر برای دولت میشود."