نهج الخاص، فرهنگی ناشناخته مقالة

مؤلف: خوشحال، طاهره ؛ شعبان زاده، مریم ؛ میر باقری فرد، سید علی اصغر ؛

پژوهشهای ادبی بهار 1385 - شماره 11 التصنيف العلمية - البحثية (Ministry of Science/ISC (‎16 صفحة - من 165 إلی 180 )

الکلمات المفتاحية: عرفان فرهنگ‌نویسی اصطلاح عرفانی نهج الخاص ابو منصور اصفهانی اطلاعات فرهنگ اصطلاح اصفهانی ابو منصور زهد تصوف

خلاصة:

نهج الخاص اثر ابو منصور معمر بن احمد بن محمد بن زیاد اصفهانی(متوفی 418)کتابی مختصر و موجز در شرح اصطلاحات عرفانی است. هدف مؤلف از تألیف این کتاب،بیان مراتب احوال و مقامات است تا احوال سالکان و یا به تعبیر خود او«سایرین الی الله»و درجات ایشان در هر مقام آشکار گردد.اگرچه کتاب، مختصات یک فرهنگ تمام عیار را دارا نیست،باتوجه به اینکه مؤلف،مفهوم بیش از 120 اصطلاح عرفانی را با روشی تازه و بدیع برای مخاطبان شرح داده است،یکی از اولین فرهنگهای‌ تخصصی عرفانی به شمار می‌آید.این کتاب با اینکه از لحاظ قدمت زمانی بر بسیاری از فرهنگها پیشی جسته،متأسفانه هنوز برای بسیاری از پژوهشگران ناشناخته مانده است. پژوهشگر در این تحقیق کوشیده است تا براساس معیارهای سنجش فرهنگها از نظر یاکوف‌ مالکیل با سه سنجهء گسترهء واژگانی،دیدگاه نویسنده،شیوهء عرضهء اطلاعات،روش فرهنگ‌نویسی‌ را در این کتاب بررسی کند.

ملخص الجهاز:

"به موازات این دسته از کتابها تألیفاتی نیز منحصرا برای تبیین مفاهیم اصطلاحات صوفیه به وجود آمد که هستهء اولیهء فرهنگهای مصطلحات عرفا ست نظیر نهج الخاص ابو منصور اصفهانی، درجات المعاملات ابو عبد الرحمن سلمی،مشرب الارواح روزبهان،صدمیدان و منازل السایرین‌ خواجه عبدالله انصاری،اصطلاحات صوفیه ابن عربی،اصطلاحات الصوفیه عبد الرزاق کاشانی، التعریفات جرجانی،رشف الالحاظ فی کشف الالفاظ شرف الدین تبریزی،کشاف اصطلاحات‌ الفنون تهانوی و... نکتهء دیگری که در خصوص طرح مسألهء حال و مقام وجود دارد تقدم و تأخر آنها ست؛به‌ عبارت دیگر آیا فرد در مقامی که هست احوال بر دل او فرود می‌آید یا فرد درحالی که هست‌ می‌تواند با مجاهده و کوشش مقاماتی کسب کند؟آیا مرزی مشخص بین حال و مقام وجود دارد؟می‌توان تا مرحله‌ای را حال و بعد از آن را مقام خواند؟از تعریفی که ابو منصور از مقامات آورده و هر حال را به سه مقام تقسیم کرده است،می‌توان این‌طور استنباط کرد که‌ ابو منصور حال و مقام را آمیخته می‌داند بدین ترتیب که فرد درحالی که هست می‌تواند با کوشش و مجاهده به مقاماتی نایل گردد؛مثلا در باب توبه او سه مقام ندامت،استغفار و حقیقت‌ را ذکر می‌کند(اصفهانی،7631،ص 331). برخی تعاریف نیز در این کتاب با تعاریف صوفیهء دیگر متفاوت است؛مثلا ابو منصور در تعریف تصوف آن را به سه مقام وجد،فنا و فنای از فنا تقسیم می‌کند که با معنای اصطلاحی‌ صوفیه از تصوف،که نوعی زندگی و سیروسلوک است،متفاوت است؛لااقل از جنبهء ظاهری‌ تفاوت معنایی وجود دارد. 1-تعریف:ابو منصور اصفهانی اگرچه در نهج الخاص اصطلاحات را به‌طور معمول معنی‌ نمی‌کند ولی با شیوه‌ای که اتخاذ کرده است در عین عدم ارائهء صریح معنی اصطلاح،مفهوم آن‌ برای مخاطب آشکار می‌شود."

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک