علم قافیه - مجلة اخگر مقالة

"(در اینجا موضوعی بنظر میرسد که بر خلاف اشعار عربی که همیشه آخرشان‌ موقوف است بسیاری از کلمات و اشعار فارسی آخرشان متحرک است البته آخر ساکن هم دارد و هاء وصلی در فارسی بیشتر مفید نشان دادن حرکت آخر کلمه یا شعر است مانند:شانه،نامه،بهانه،جامه و چامه،خانه،لانه،سرکه‌ سینه،سنبه،سفره،سرفه،و جز آن) 2-هائی که جز نشاندادن حرکت ماقبل مستلزم بخشیدن معنی خاصی زائد بر اصل کلمه باشد و آن بر چند قسم است: 1-هاء تخصیص که در آخر بعضی از اسامی نوع را از جنس ممتاز میکند مانند دندانه که از دندان مشتق شده ولی معنی خاصی دارد و همچنین چشمه از چشم،زبانه از زبان،گوشه از گوش،پایه از پای،دسته از دست،تنه از تن،ناخنه‌ از ناخن،پشته از پشت،مشته از مشت،زرینه از زر،سیمینه از سیم،چوبینه از چوب‌ آوازه از آواز،هفته از هفت،دهه از ده،چهله از چهل،ترشه از ترش،تلخه از تلخ،بنفشه از بنفش،سبزه از سبز،سیاهه از سیاه،سپیده از سپید،زرده از زرد نشانه از نشان،کرانه از کران،میانه از میان،آسمانه از آسمان،زمینه از زمین‌ کناره از کنار و جز آن که علاوه از نشان دادن فتحهء حرف ماقبل،نوع خود را از جنس خود جدا میکند و در زمان حاضر در بیشتر لهجه‌های فارسی بجای فتح ماقبل‌ بکسر ماقبل تلفظ میشود."