ملخص الجهاز:
معرفی کتاب مرجع معرفی یک فرهنگ مهم در علوم قرآنی فرهنگنامه قرآنی ساعده عتیق (به تصویر صفحه مراجعه شود) فرهنگنامه قرآنی یا فرهنگ برابرهای فارسی قرآن بر اساس 142 نسخه کهن قرآن مجید محفوظ در کتابخانه مرکزی آستان قدس،توسط گروه فرهنگ و ادب بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با نظارت دکتر محمد جعفر یاحقی در پنج مجلد که جلد پنجم آن واژهیاب آن میباشد،بین سالهای 1372-1375 به چاپ رسیده است.
در توصیف این فرهنگنامه،که کار بسیار عظیم فرهنگی است،میتوان گفت که اندیشه تدوین فرهنگ عربی به فارسی بر اساس برابریهای فارسی قرآنهای ترجمهدار کتابخانه آستان قدس، از سال 1348 نشأت گرفته است.
این کار بزرگ پس از ارزیابی تمامی قرآنهای موجود در آستان قدس افزون بر پانصد نسخه کامل و ناقص از قرآن انجام پذیرفته است.
مبنای تفکیک واژههای قرآنها(مدخلها) در این فرهنگنامه،کتاب المعجم الاحصایی لالفاظ القرآن الکریم تألیف دکتر محمود روحانی بوده است.
کتاب المعجم الاحصایی نیز با استفاده از المصحف المیسر به عنوان قرآن مأخذ و توجه کامل به رسم الخط المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم از محمود فؤاد عبد الباقی به شیوه فلوگل در نجوم الفرقان به تفکیک کلمات قرآنی پرداخته و آن را با تمام حروف به شیوه الفبائی ابتثی صرف نظر از ریشه و ماده هرکلمه کرده است.
به طورکلی میتوان گفت هدف از تهیه و تنظیم این فرهنگنامه،گردآوری و دستهبندی معانی پارسی واژهها و ترکیباتی بوده است که قرآنهای خطی کهن کتابخانه آستان قدس رضوی از گذشتههای دور در سینه خویش محفوظ نگه داشته و تا امروز از دسترس پژوهندگان علوم قرآنی و مشتاقان به دور بوده است.