ملخص الجهاز:
"این فرهنگها هنگامی که در چارچوب جهانی قرار میگیرند و با مقتضیات امروز سازگار و با زبانهای اروپایی(انگلیسی یا فرانسوی)بیان میشوند،طیفی از مسائل جدید را به همراه خود میآورند که معادل آنها را در ادبیات غربی به مفهوم مطلق کلمه نمیتوان یافت.
»اروپا از رویارویی با صورتهای جدید دیگر بودگی عاجز است و چون نمیتواند به سهولت در فضاهای بینابین فرهنگها بزید و یا امکان تعاطی افکار را در منطقهء اختلاط فراهم آورد،در لاک خود فرو میرود،به طوری که این بیبهرگی از جذابیت«اکزوتبسم»3جدید،اروپائیان را ناگزیر به گذشته معطوف کرده است.
این بحران تخیل که دومناک از آن سخن میگوید عمیقا ناشی از آن است که رمان دیگر قادر نیست جانی تازه به خود دهد،دیگر قادر نیست در پیکر سخت و متراکم فرهنگ اروپایی که حاصل تبلور قرنها نبوغ درخشان و ذکاوت موشکافانه بوده است،به شکلی تازه رخنه کند و راههای جدید بگشاید.
اینکه نویسندگان آمریکای لاتینی رئالیسم جادویی را با مهارت به کار میگیرند و در فرهنگ آنان«تاریخ کاملا با تخیل آمیخته است»؛اینکه نویسندگان هندی انگلیسی زبان میتوانند حیطههایی ناسازگار را در درون خود آشتی دهند و یا بهتر است بگوییم درهم بیامیزند؛اینکه چنین نویسندگانی قادرند همچون چادرنشینان به آرامی از شکافهای تاریخ عبور کنند،از آن روست که همهء آنها کمابیش تجسم جهان بینابیناند، جهانی که از منطقهء دو رگهگی،که زمینهء همهء دگردیسیها و دگرگونیهاست،نیرو میگیرد.
او با استناد به اثر مارک شنتیه2،فراسوی سوءظن،که به بحث دربارهء آثار نوین داستانی امریکایی میپردازد،معتقد است که رماننویسان آمریکایی اکنون خود را از قید نظریههای فرانسوی رمان نو،که زمانی در آمریکا بسیار رایج بود،آزاد کردهاند."