ملخص الجهاز:
"جزالت بیان،رصانتتعبیر،زیبایی گزینش واژهها،هنر آفرینیهاو صحنهپردازیها بگونهای بود که بلیغانبه حیرت افتادهاند و چیرهدستان در ادب و سخنآن روزگار گفتند: «به خداوند سوگند این سخن مانند نداردنه در کلام انسان و نه در سخن پریان.
»(مجمعالبیان،ج 387/5؛الشقاء بتعریف حقوقالمصطفی،ج 365/1) شیوه بیانی قرآن با آنچه آن روز در میدانسخنوری بدان بالیده میشد یکسر تفاوتداشت،هم به لحاظ شیوههای بیانی و همبه لحاظ مفاهیم و مقاصد که عرضه میکرد.
بهرهگیری از قسم در بیان ادیبان عرب برایاستوارسازی مقاصد و تثبیت آنچه میگفتند،بسیار گسترده بود،اما این شیوۀ بیانی نه دراستوارسازی مقاصدی بلند بکار گرفته میشودو نه به آنچه قسم یاد میشد از ارزش والایانسانی و معرفتی و...
قرآن کریم از این شیوه برای عرضه مقاصدفراوان بهره گرفته است و این بخشی بسشوقانگیز و ارجمند از معارف قرآنی است.
عالمان علوم قرآنی نوشتهاند:«در دورهمکی جلوه قسم در آیات الهی فراوان است،چون این شیوۀ بیانی در میان ادبیات عرب شایعبوده است."