خلاصة:
سنت» حجیت و امتداد آن
علیرضا حیدری نسب
عضو هیات علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان
جکیده
یکی از منابع فرهنگ اسلام سنت است که در این مقاله تلاش میشود ضمن تعریف و اشاره به
دلایل حجیتآن؛ راه مطمئن وصول به سنت ناب محمدی صلیالفه علیه و آله و سلم معلوم آمتداد صالح
آن معرفی گردد.
سنت در عرف هر دانشی از علوم اسلامی مغنایی دارد و مراد ما از سنت مورد بحث همان
استعمال و مفهوم مورد نظر محدان است؛ یعنی آنچه - از قبیل قول, فعل و تقریر که- به پیامبر
صلیالله علیه و آله وسلم منتسب میباشد.
مسلمانان- تقریبا همه و با هر مذهبی - به دلایل مختلف بر اعتبار و حجیت سنت اجماع داشته آن
را هم طراز قرآن میدانند لیکن در برخی جهت از قبیل محدوده سنت. راه وصول به آن و امتدادش با
هم اختلاف دارند. چنان مینماید که سراسر زندگی پیامبر صلیالله علیه و آله وسلم حجت و قابل استناه
بوده راه مناسب دستیابی بدان تنها از طربق اهل البیتعلیهم السلام است و تفسیر صحیح قرآن و
سنت نیز فقط نزه آیشان دربافت میگردد.
ملخص الجهاز:
سنت،حجیت و امتداد آن علیرضا حیدرینسب عضو هیأت علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان چکیده {IBیکی از منابع فرهنگ اسلام سنت است که در این مقاله تلاش میشود ضمن تعریف و اشاره به دلایل حجیت آن،راه مطمئن وصول به سنت ناب محمدی صلی اللّه علیه و آله و سلم معلوم امتداد صالح آن معرفی گردد.
چنان مینماید که سراسر زندگی پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلم حجت و قابل استناد بوده راه مناسب دستیابی بدان تنها از طریق اهلالبیت علیهم السلام است و تفسیر صحیح قرآن و سنت نیز فقط نزد ایشان دریافت میگردد.
دکتر شعبان محمد اسماعیل میگوید:محدثان سنت را به گونهای که این هدف را تأمین نماید تعریف کرده لذا گفتهاند:سنت عبارت است از آنچه به پیامبر(ص)منسوب میباشد از قبیل قول،فعل،تقریر،صفت خلقی یا خلقی یا سیره، چه در قبل از بعثت باشد و چه بعد از آن(معجم المفهرس،1413:19-18).
با این بیان بهنظر میآید دورۀ امکان اشتباه در سنت پس از رحلت پیامبر(ص)آغاز شده و اهل بیت(ع)را نیز چون راویان دیگر میشمرند و از اینکه عموما سند روایت خود را ذکر نمیکنند انتقاد دارند(معارف،1374:235).
شاید از آیۀ 105 سورۀ نساء بتوان استقلال سنت و حکم پیامبر(ص)و اینکه این نیز از آبشخور قرآن سرچشمه گرفته را استنباط نمود:{/«انا انزلنا الیک الکتاب فاحکم بین الناس بما اریک اللّه و لا تکن للخائنین خصیما»/}(ما این کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تا در بین مردم طبق آنچه به تو نمودیم حکم کنی پس به نفع خائنان دشمن کسی نباش)در تفسیر راهنما در بیان آیه آمده:«از آیه معلوم میگردد خداوند علاوه بر قرآن برنامهها و دستورات دیگری نیز به پیامبر(ص)ارائه فرموده است.