ملخص الجهاز:
"از اینرو، کریمه مزبور در ادامه میفرماید: «وما اختلف فیه إلا الذین أوتوه من بعد ما جاءتهم البینات بغیا بینهم» (بقره: 213)؛ جز کسانی که [کتاب [به آنان ارائه گردید [و دلایل روشن بر آنان آمد]، ولی به خاطر ستم [و حسدی] که در میانشان بود، [احدی [در آن اختلاف نکرد؛ یعنی عدهای از مردم پس از آگاهی از راهکارهای بر حق حل منازعات، صرفا به خاطر زیادهخواهی، هواپرستی، رشک و حسد به همگنان خود، نمیخواهند منازعات به طور عادلانه فیصله یابند، بلکه تنها میخواهند به اهداف تجاوزکارانه خویش برسند.
تا زمانی که مسلمانان قرآن و پیامبر صلیاللهعلیهوآله و حضرت علی علیهالسلام را به عنوان فصلالخطاب در حل اختلافات میشناختند و عملا بدانها ملتزم بودند همواره جامعه اسلامی در حال رشد و تعالی بود.
اما از زمانی که نطفه اختلافات نوع دوم ـ یعنی اختلافاتی که از سر خودکامگی و منیت ـ منعقد گردید و عدهای برای رسیدن به خواستههای خود، مرزهای قرآن و دیدگاه پیامبر صلیاللهعلیهوآله و حضرت علی علیهالسلام را درنوردیدند، بدبختیها و فلاکتها به جامعه اسلامی روی آوردند و انسانهای سفله بر مردمان والا و شایسته سیطره یافتند."