خلاصة:
تمدن آشور یکی از مهمترین تمدنهای بین النهرین به شمار می-رود که با تلاش باستان شناسان، زبان شناسان، مورخین تاریخ هنر و... زوایای گوناگون هنر و تمدن ایندوره شناخته شده است. در میان هنرهای متعدد برجای مانده از این تمدن، هنر حجاری و نقش برجسته سازی روی سنگ از اهمیت بسیار والایی برخوردار است که کشف ده ها استل و نقش برجسته متعلق به ایندوره گویای این موضوع است. در طی بررسی های باستان شناسی سال 1351، پرفسور لوئی واندنبرگ در منطقه پشت کوه مرکزی لرستان بزرگ که امروزه جزء استان ایلام محسوب می گردد، در محلی به نام اشکفت گل گل موفق به کشف نقش برجسته ای صخره ای متعلق به دوره آشور جدید گردید که حاوی اطلاعات و جزئیات مهم هنری، مذهبی، ادبی و سیاسی مربوط به ایندوره می باشد. مقاله حاضر به معرفی اثر مذکور و بررسی نتایج مطالعات و تحقیقاتی را که در مورد آن انجام گرفته می پردازد.
ملخص الجهاز:
در طی بررسیهای باستانشناسی سال 1351،پرفسور لوئی واندنبرگ در منطقه پشتکوه مرکزی لرستان بزرگ که امروزه جزء استان ایلام محسوب میگردد،در محلی به نام اشکفت گل گل موفق به کشف نقش برجستهای صخرهای متعلق به دورۀ آشور جدید گردید که حاوی اطلاعات و جزئیات مهم هنری، مذهبی،ادبی و سیاسی مربوط به ایندوره میباشد.
مسیر دسترسی به نقش برجسته صخرهای اشکفت گل گل،از طریق جادۀ آسفالته کوهستانی میباشد که از جادۀ ارتباطی ایلام-درهشهر منشعب شده و پس از عبور از روستای گل گل علی تنگهای واقع است که به دامنههای جنوب غربی کبیر کوه منتهی میگردد.
با این حال جولیان رید سمبلهای مذهبی حجاری شده در قسمت فوقانی نقش برجستۀ صخرهای اشکفت گل گل را بطور کامل مورد بررسی قرار داده است.
گرایسون و لوین در تلاش برای شناسایی نام پادشاه سازندۀ نقش برجستۀ اشکفت گل گل،گیج و متحیر شدهاند،آنان برای یافتن نمونه یا نمونههای مشابه،کتیبهها و نقش برجستههای دورۀ آشور جدید را از زمان ادادنراری دوم12تا زمان آشور بنی پال بررسی نمودهاند،از سوی دیگر لشکرکشیها و مسیر تهاجمات آشوریها را به سمت پشت کوه و جنوب غرب ایران نیز مطالعه نمودهاند،متأسفانه در هردو مورد به نتیجه نرسیدهاند،نامبردگان در مطالعۀ کتیبه از لحاظ طرز جملهبندی درمییابند که استفاده از علائم بابلی به جای علائم آشوری در موارد خاص؛یکی از مشخصههای کتیبۀ این نقش برجسته است.